بزرگنمايي:

پیام ویژه-احمد صادقی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در دوره بین‌المللی «جستجو و نجات شهری» که از سوی امداد و نجات هلال‌احمر برگزار شده بود، گفت: بنابر اعلام سازمان ملل ایران جزو 10 کشور بلاخیز دنیا است و از 40 حادثه طبیعی 31 مورد آن در ایران امکان وقوع دارد.

وی در این نشست که با همکاری نمایندگی سازمان ملل در ایران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و سفارت اتریش در سازمان امداد و نجات برگزار شد، افزود: تهران به دلیل وجود گسل‌های فراوان، پتانسیل بالای لرزه خیزی دارد و تراکم جمعیت، ساختار ناایمن، کمبود نیازهای ضروری در هنگام زلزله و امکانات محدود، مشکلات و آسیب پذیری خیلی زیاد دارد.

رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ادامه داد: وجود بافت فرسوده از دیگر معضلات پایتخت است و ضرورت توجه بیشتر به لرزه خیزی تهران را نشان می‌دهد. باید کارهای اثربخش زیادی ازجمله تقویت جستجو و نجات شهری را داشته باشیم و ظرفیت‌سازی‌ها بر اساس استانداردها صورت گیرد.‌

وی با اشاره به اینکه 12 هزار و 630 قطعه ملک مسکونی و هزار مدرسه در معرض خطر زلزله قرار دارند، گفت: در تهران گسل‌های اصلی و فرعی زیادی وجود دارد و 3268 هکتار بافت فرسوده در تهران داریم که 15 درصد از جمعیت 10 میلیونی شهر تهران در آن ساکن است و حداقل 1.5 میلیون نفر در بافت فرسوده در معرض خطر زلزله در دقایق اولیه هستند.

رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران به دسترسی ناممکن در برخی از نقاط تهران در صورت وقوع زلزله به دلیل معابر کم عرض و عدم اصولی ساختن ساختمان‌های بلند، اشاره کرد و گفت:‌ در تهران نیازمند شبکه اضطراری در زمینه زلزله هستیم که اقدامات اولیه در این زمینه انجام شده است و همه دستگاه‌های متولی باید اقدامات مؤثر را انجام دهند.

صادقی یادآور شد: زمان رسیدن به مصدومان پس از وقوع زلزله محدود است و باید شبکه‌هایی از تیم‌های جستجو و نجات به صورت محلی و ملی داشته باشیم تا در کوتاه‌ترین زمان بیشترین امدادرسانی صورت گیرد و بتوانیم در 72 ساعت اول اقدامات موثری داشته باشیم.‌‌وی به نقش پررنگ بسیج در امدادرسانی به حادثه‌دیدگان اشاره کرد و گفت: تقویت این سازمان‌ها هم می‌تواند نتایج موثری در تسریع روند کمک رسانی داشته باشد. همچنین تهران به تیم‌های محلی، ملی و بین‌المللی برای کمک رسانی نیاز دارد و اگر بخواهیم این تیم‌ها فعالیت داشته باشند باید با فرهنگ بومی مردم هم آشنایی صورت بگیرد.

‌رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران اظهار داشت: بیش از 1000 مدرسه در معرض خطر زلزله هستند و در مسیر گسل اصلی و فرعی یا حریم رودخانه واقع شده‌اند و همه این موارد نشان می‌دهد تهران در مقابل زلزله بسیار آسیب‌پذیر است و حتی وجود هزاران تیم امدادی هم کفایت نمی‌کند.

وی همچنین در گفتگو با اطلاعات در پاسخ به این سوال که ساختمان سازی بی کیفیت در کشور و از جمله در تهران و نقش آن در زمان زلزله چیست، تصریح کرد: ما در بحث ساخت و ساز دو مشکل عمده «فقدان نظارت» و « نبود استاندارد مصالح با کیفیت» را داریم که البته مرکز تحقیقات مسکن دو سالی است که دنبال استاندارد شدن مصالح است و امیدواریم هر چه زودتر این استاندارد تدوین و بر تولید مصالح مرغوب و ساخت ساختمان نظارت شود.‌رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران افزود: اگر این دو نقیصه برطرف شود مشکل ما با استحکام واحدهای مسکونی در برابر زلزله حل خواهد شد.

صادقی همچنین در پاسخ به این سوال خبرنگار ما که اخیراً مصوبه ای ابلاغ شده است که بر اساس آن ساخت و ساز روی مناطق گسل دار ممنوع می شود، در حالی که روی اکثر گسل های تهران برج، ساختمان و تاسیسات بنا شده است، آیا این مصوبه چند دهه دیرتر ابلاغ نشده است، خاطرنشان کرد: هنوز برخی جاها باقی مانده است. مثلا 3600 کیلومتر مربع بافت فرسوده داریم که بخشی از آن روی گسل واقع شده است. علاوه بر اینکه بناهای موجود روی گسل های پایتخت هم باید تاب آور شوند تا آمادگی بیشتری در برابر زلزله داشته باشند.

به گفته وی، ما همیشه از فقدان نظارت ساخت و سازگلایه کرده ایم. بنابراین برای کیفی سازی باید فرهنگ سازی شود. سیستم‌های نظارتی هم باید به جد نظارت کنند. حتی باید سیستم نظارت مضاعف برای ساخت و سازها به کار گرفته شود و ما هم در پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران دنبال سیستم نظارت مضاعف هستیم.

در ادامه این نشست، رئیس سازمان امداد و نجات هم با اشاره به اینکه 78 درصد شهرهای ایران در مناطقی با ریسک زلزله بالا قرار دارند، گفت: تشکیل و تقویت تیم‌های جستجو و نجات شهری مطابق با استانداردهای بین المللی درایران مدنظر قرار دارد.

مرتضی سلیمی افزود: بررسی حوادث و سوانح رخ داده نشان می‌دهد که نحوه امداد و نجات، رابطه مستقیمی با سطح میزان توسعه یافتگی و وجود زیرساخت‌های مناسب اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جوامع دارد. بدیهی است پیش بینی تمهیدات لازم به منظور پیشگیری ، آمادگی و پاسخگویی جهت کاهش آسیب پذیری در برابر حوادث و سوانح تبعات منفی بحران‌ها را کاهش خواهد داد.

رئیس سازمان امداد و نجات گفت: حدود 90 درصد از کشور در محدوده فلات ایران واقع شده است. اقلیم ایران بیشتر کوهستانی و نیمه خشک بوده و میانگین ارتفاع آن بیش از 1200 متر از سطح دریاست. بیش از نیمی از ایران کویری و نیمه کویری است و حدود یک سوم هم کوهستان است.

رئیس سازمان امداد و نجات اعلام کرد: نکته بسیار حائز اهمیت در نقشه ایران وجود 120 گسل فعال در مناطق شهری است و 78 در صد شهرهای کشور در مناطق با ریسک بالای زلزله قرار دارند.

سلیمی گفت: در این میان کلانشهر تهران به عنوان پایتخت کشور نه فقط از خطر زلزله ایمن نیست بلکه سال‌هاست در انتظار زلزله‌ای ویرانگر با قدرت بالای 7 ریشتر به سر می‌برد. بر اساس مطالعات آماری و زلزله‌هایی که پیش از این در ناحیه ری و تهران ثبت شده است با احتمال بیش از 70 درصد به طور متوسط هر 158 سال زلزله ای ویرانگر در این ناحیه رخ داده است. آخرین زلزله در تهران 182 سال پیش اتفاق افتاد و بر همین اساس وقوع زلزله تهران 24 سال تاخیر زمانی دارد.

وی گفت: در صورت وقوع زلزله در این منطقه که علاوه بر پایتخت بودن، مرکزیت امکانات فرهنگی، اقتصادی و همچنین دولتی را دارد و بیش از 10 میلیون نفر در آن سکونت دارند، با فاجعه‌ای بزرگ مواجه خواهیم بود.

سلیمی گفت: کارشناسان می گویند براثر زلزله مخرب تهران بیش از یک میلیون ساختمان تخریب و آسیب خواهد دید و حدود 1.5 میلیون کشته در این زلزله برجا می‌ماند.

دیگر سخنران این دوره بین‌المللی سفیر اتریش در ایران بود. « اشتفان شولتز»با اشاره به اینکه بیش از 500 سال از روابط رسمی ایران با اتریش می‌گذرد و امیدواریم در آینده به تعاملات بیشتر داشته باشیم، اظهار داشت: ایران و شرکای آن درصدد همکاری برای کمک هر چه بیشتر به حادثه‌دیدگان بلایای مختلف طبیعی هستند و ما امروز در این جلسه گرد هم آمده‌ایم که بتوانیم از این تجارب استفاده کنیم و به نظرم این موضوع فرصتی برای ایران است که پاسخ‌دهنده اول در مورد بلایای منطقه باشد.‌‌وی افزود: ایران پتانسیل دارد قدرت نرم خود را در سراسر منطقه گسترش دهد و این مساله البته نیازمند تیم‌های پاسخ به مواقع اضطراری توانمند است که مورد توجه این کشور قرار گرفته و توسعه آن امری حائز اهمیت است.

سفیر اتریش به جوانب و مشکلات اقتصادی بلایای طبیعی همچون زلزله و خشکسالی اشاره کرد و گفت: برای مقابله هر چه بیشتر با این مشکلات مدیریت بحران حرف اول را می‌زند و از ایران متشکرم که هلال‌احمر آن توانسته طرفین مختلف و متعددی را جمع کند و امروز جلسه‌ای را در همین زمینه داریم.

اشتفان شولتز گفت: در یکی از زلزله‌های ایران تیم‌های سوئیس، آلمان و اتریش با یکدیگر برای کمک به حادثه‌دیدگان اقدام کردند و پس از آن این تجربه سبب شد بتوانند در حادثه‌ای در روسیه مؤثرتر واقع شوند و پس از آن همکاری‌هایی در قالب و چارچوب بین‌المللی آغاز شد تا پاسخ‌های مؤثرتری را شاهد باشیم.

‌وی بیان داشت: اکنون این شبکه مؤثر با همکاری 80 کشور در سراسر دنیا راه‌اندازی شده و شامل گروه مشورتی جستجو و نجات است تا بتوانیم تاب‌آوری را هم در مقابله با بلایای طبیعی بیشتر شاهد باشیم.

شولتز، با اشاره به اینکه ابزارهای ما اکنون تبدیل به تمهیدات کارآمدی شده اند، گفت:‌ در قالب این چارچوب رهنمودهایی هم به زبان فارسی جهت کمک هر چه بیشتر به حادثه‌دیدگان بلایای طبیعی تهیه شده است و ما بر این نظر هستیم ایران به همکاری خود در این زمینه ادامه دهد چرا که شبکه‌سازی در این زمینه در دنیا بسیار حائز اهمیت است.