چاپ

پیام ویژه-مواضع اخیر دونالد ترامپ، مبنی بر خروج احتمالی نیروهای نظامی آمریکا از سوریه و افغانستان، موجب انتقادات بسیاری از تحلیلگران سیاسی و حتی جمهوری‌خواهان و دموکرات‌ها شد، تا جایی که جیمز متیس، وزیر دفاع آمریکا استعفای خود را اعلام کرد. ترامپ برای خارج کردن تمام نیروهای این کشور از سوریه، عزمی جدی دارد و تصمیم خود را گرفته است و به اعتقاد تحلیگران این تصمیم آمریکا عقب نشینی واشنگتن در مقابل ترکیه و ایران محسوب می‌شود. علاوه بر این، تصمیم مذکور، دربردارنده اعتراف ترامپ به شکست استراتژیک و آشفته آمریکا در پرونده سوریه است.

رئیس‌جمهور آمریکا از زمان تبلیغات انتخاباتی‌اش در سال 2016 با حضور آمریکا در سوریه مشکل داشت و بارها تاکید کرده بود که «اوباما» و «هیلاری کلینتون» باعث و بانی ظهور داعش هستند. وی سرمایه‌گذاری دولت اوباما بر روی تکفیری‌های داعش را باعث ایجاد انواع و اقسام هزینه برای آمریکا عنوان کرده و در اواخر سال 2017 طی یک تماس تلفنی با ملک سلمان 4 میلیارد دلار بابت حضور پنتاگون در سوریه از وی باج خواسته بود.

جعفر قنادباشی کارشناس مسایل منطقه‌ای و بین المللی داشت که بدین شرح است:

*ارزیابی شما از دستور ترامپ و خروج آمریکایی از سوریه و افغانستان چیست؟

مواضع و اظهارات ترامپ در خصوص خروج نیروهای آمریکا از سوریه و افغانستان از نظر کارشناسان سیاسی مواضع معتبر و جدی تلقی نمی‌شود و گفته شده است که شاید ترامپ درصدد مانور و تحرک سیاسی به منزله ورود به مرحله جدیدی است که خاورمیانه آن را تجربه می‌کند و آن پایان جنگ یمن است.

به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها با درخواست عربستان سعودی دست به چنین اقدامی زده و خود را آماده می‌کنند تا چنانچه اگر جنگ یمن پایان یافت، از افزایش قدرت انصارلله جلوگیری کنند. شاید اصلی‌ترین اقدام آمریکا به منظور تسلط بر تنگه باب المندب است و احتمال دارد در بخش‌هایی از یمن به عنوان گلوگاه اصلی مستقر شوند. اگر جنگ یمن پایان یابد، عربستان شکست بزرگی خواهد خورد، لذا با خروج نیروهای خود از سوریه به نظر می‌رسد که مبادلات منطقه‌ای را به نفع خود رقم بزند.

از طرف دیگر، یمن در مسیر پایان قرار گرفته و اتفاقات یمن نشانگر این است که عربستان سعودی به خواسته‌های خود نرسیده و قدرت مردم یمن در حال افزایش است، لذا آمریکایی‌ها احساس می‌کنند اگر گلوگاه را از دست بدهند، روسیه، چین و اروپا که رقبای اصلی آن هستند، موقعیت و مکان‌هایی را که در دست آمریکایی است را با کمترین زمام امور منطقه در دست بگیرند، لذا به دنبال استقرار در یمن و تغییر در مبادلات عربستان سعودی هستند.

*خروج از افغانستان را چطور ارزیابی می‌کنید؟

بنده معتقد هستم که خروج از افغانستان به هیچ وجه امکان ندارد، چراکه با افغانستان در این خصوص معاهده امضاء کرده؛ البته درست است که ترامپ از بسیاری از پیمان‌ها خارج می‌شود، اما خروج از افغانستان، معادلات را به ضرر آمریکایی‌ها تمام خواهد کرد؛ لذا این حرف تنها یک بلوف است و ترامپ از افغانستان خارج نمی‌شود و تمام این اظهاراتش هم همانند بقیه است که عنوان کرده، ولی اقدامی انجام نداده است.

*رژیم صهیونیستی چه واکنشی در قبال اظهارات ترامپ مبنی بر خروج نیروهایش از سوریه داشته است؟

اظهارات ترامپ موجب نگرانی مقامات رژیم صهیونیستی شده و آنها را به شدت نگران کرده است، البته همین موضوع هم همانطور که گفتم از نظر کارشناسان اعتباری ندارد و تاکنون ترامپ بلوف‌های زیادی زده است که هیچ کدام از آنها را عملیاتی نکرده است، تنها هدف ترامپ، برگ برنده در مقابل رقبانش است تا معادلات را به نفع خود و عربستان رقم بزند. اما خوب به هر حال اسراییل نگران به خطر افتادن منافعش در سوریه است و تلاش می‌کند تا آمریکا را در این مورد متقاعد کند.

*برخی از کارشناسان معتقدند که این اظهارات ترامپ نشان از معامله‌ای بزرگ بین اردوغان و ترامپ است؟

در مورد سوریه هم برخی معتقد هستند که معامله‌ای بین واشنگتن و آمریکا وجود دارد، در قسمتی که آمریکا پایگاه در سوریه دارد عملیاتی را علیه کردها انجام دهد و ترکیه خواستار این موضوع است، لذا بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران معتقد هستند که معامله بزرگی میان ترکیه و آمریکا در مورد سوریه هم وجود دارد.

البته پایان جنگ یمن، شکست سیاست‌های عربستان است که برای ایران و یمن یک پیروزی محسوب می‌شود و از سوی دیگر نیز قتل قاشقچی روندی بر تحولات عربستان ایجاد خواهد کرد که احتمال دارد به برکناری محمدبن سلمان انجام شود، لذا ترامپ همه تلاش خود را به کار خواهد گرفت تا چنین موضوعی رخ ندهد؛ همچنین برنامه دموکرات و دیگر رقبای ترامپ این است که دو قطعنامه علیه روابط با عربستان در سنا مطرج کنند تا روابط عربستان و آمریکا کاهش یابد که این موضوع هم نیز به ضرر سیاست‌های ترامپ خواهد بود. لذا که هدف ترامپ تنها نجات عربستان است و نه معاهده با ترکیه.