بزرگنمايي:

پیام ویژه - هم میهن / «رفتاری تازه در سیاست ایران» عنوان یادداشت روز در روزنامه هم میهن است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
هنگامی که از اصول و اخلاق در سیاست حرف می‌زنیم، باید به واقعیاتی قابل‌مشاهده در بیرون ارجاع دهیم؛ و الا توصیه‌های صرفاً اخلاقی، در حد حرف‌های کلی خواهد بود که هیچ مصداقی در عمل روزانه ما نخواهد داشت.
روز گذشته آقای پزشکیان در خصوص وضعیت این روزهای کشور چنین گفت: «به‌خاطر روندی که الان در کشور هست باید از مردم عذرخواهی کنیم. در وضعیتی قرار گرفته‌ایم که مجبور هستیم امسال مقداری مراعات کنیم. ان‌شاءالله سال آینده تلاش خواهیم کرد این اتفاقات نیفتد. یا راه پیدا می‌کنیم یا راه می‌سازیم و نمی‌گذاریم مردم کشورمان مشکل داشته باشند.»

روشن است که وضعیت این روزها از یک حیث متأثر از بحران متراکم‌شده قبلی است و اغلب کارشناسان به‌درستی پیش‌بینی می‌کردند که سال1403 به وضعیت بحرانی و غیرقابل‌حلی در مسئله انرژی خواهیم رسید، مگر اینکه شاهد تغییر سیاستی اساسی در نحوه حکمرانی باشیم.
از سوی دیگر، اوج‌گیری بحران خارجی نیز این وضع را تشدید کرده است که هر دو مورد خارج از اراده دولت جدید است و حل هیچ‌کدام نیز در این فرصت کوتاه متصور نبوده و زمینه حل آنها نیز وجود نداشته است. ولی ارتباط این موضوع با اخلاق سیاسی چیست؟
همه می‌دانند که آقای پزشکیان در انتخابات هیچ وعده معینی را مثل ساخت مسکن و کاهش تورم و غیره نداد. رویکردهای کلی و کلان را گفت. تاکنون هم به همه آنها ملتزم بوده و اجرا کرده است. البته، سعی کرده اجرای آنها در تعارض با اصلی‌ترین سیاست او که «وفاق» باشد، قرار نگیرد.
مهمترین اقدام او توقف ابلاغ و اجرای مصوبه حجاب زنان است که از طریق شورای‌عالی امنیت ملی کشور مصوب شد که طبعاً مصوبات آن شورا باید به تایید بالاترین مسئولین نظام هم برسد. ولی اگر دقت کرده باشید، برای حفظ همان وفاق هیچ تبلیغاتی روی این دستاورد انجام نداده است.
در نقطه مقابل، دولت پیش چه وعده‌های رنگارنگی که نداد. هنگامی که وعده می‌دهید، دیگر حق ندارید تقصیر را به گردن قبلی‌ها یا عوامل دیگر بیندازید. وعده را باید محقق و عملی کرد.
دادن وعده با علم به تمام موانع و مشکلات قبلی بوده است. قرار نیست که مشکل و مانعی نباشد تا ما به وعده خود عمل کنیم. وعده ساخت سالانه یک میلیون مسکن، تک‌رقمی کردن تورم، ایجاد یک میلیون شغل و مجانی کردن و افزایش سرعت اینترنت و... مجموعه وعده‌هایی بود که حتی یکی از آنها هم محقق نشد؛ سهل است که تورم نه‌تنها کم و‌ تک‌رقمی نشد، بلکه از آخرین سال‌های روحانی هم فراتر رفت. ولی آنها چه واکنشی داشتند؟
اول از همه انکار کردند. سپس آمار و دستاوردسازی کردند، و از همه بدتر و بدتر تمامی مشکلات را حتی پس از سه سال، تقصیر دولت قبل می‌انداختند و متوجه نبودند که این توجیهات به منزله بی‌اعتبار کردن دولت خودشان بود. روزی نبود که علیه دولت پیش حرفی نزنند.
روزی نبود که از خود سلب مسئولیت نکنند. روزی نبود که دستاوردتراشی و توجیه نکنند و جالب اینکه هنوز هم خود را موفق می‌دانند. درحالی‌که اگر موفق بودند، نیازی به توجیه کردن و انداختن تقصیر علیه دیگران نداشتند.
ولی پزشکیان چه کرد؟ اول از همه دولت گذشته را به تاریخ سپرد. هر چه بود و نبود متوجه خودش دانست و اینکه تاریخ درباره آن قضاوت خواهد کرد. هرچند تاکنون هم قضاوت روشن است و چه چیزی روشن‌تر از اینکه مسئولین دولتی گذشته کمتر مسئولیت‌پذیری داشتند و مثل برخی از جوانان بهانه‌گیر، عالم و آدم را مقصر ناکارآمدی‌های خود معرفی می‌کردند. اتفاقاً به همین دلیل نیز هیچ‌گاه موفق به حل مسائل کشور نمی‌شدند؛ زیرا گام اول حل مسائل، اذعان به آن و پذیرش مسئولیت حل آنها است.
سخنان آقای پزشکیان از این حیث که در درجه اول اذعان به وجود مشکلات مهمی می‌کند و از بابت وجود آنها عذرخواهی می‌کند گام بزرگی در سیاست ایران محسوب می‌شود. علت عذرخواهی هم این است که حکمرانی امری پیوسته است و نمی‌توان پیشینیان را مسئول دانست و‌ خود را مبرا کرد.
نکته بعدی اینکه مسئولیت را به دولت قبلی حواله نمی‌دهد گو اینکه خالی کردن مخازن گازوئیل در تابستان گذشته نقش اصلی را در بروز این بحران داشته است، و در گام سوم نیز ضمن همدردی با مردم وعده حل مسئله را در سال آینده داده است. البته، چنین وعده‌ای شدنی است.