بزرگنمايي:

پیام ویژه - مهر / در حالیکه شرکت های آمریکایی با ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید با اعلام سرمایه گذاری های کلان خود برای زیرساخت هوش مصنوعی خودنمایی می کردند، یک شرکت کوچک چینی بی سروصدا بازارها را بهم ریخت.
این شرکت که دیپ سیک نام دارد، قابلیت های هوش مصنوعی ارائه می کند که با چت جی پی تی اوپن ای آی رقابت می کند و می توان حتی ادعا کرد از آن بهتر است زیرا با هزینه ای اندک ساخته شده، از منابع کمتری استفاده می کند و همزمان رایگان است.
به طور دقیق تر دیپ سیک یک شرکت مستقر در هانگژو چین و سهامدار اصلی آن لیانگ ونفنگ، یکی از موسسان صندوق پوشش ریسک «های فلای»است. این صندوق در مارس 2023 در حساب رسمی وی‌چت خود اعلام کرد منابع خود را روی ساختن یک گروه تحقیقاتی جدید و مستقل برای کشف ماهیت «هوش عمومی مصنوعی» متمرکز می‌کند. اکنون «لیانگ ونفنگ»، در چین به‌عنوان قهرمانی ملی مورد تمجید قرار گرفته است. زیرا مدل هوش مصنوعی که این شرکت توسعه داده با عملکردی قدرتمند و هزینه‌ای بسیار کمتر از رقبا، موجب کاهش 600 میلیارد دلاری ارزش سهام شرکت‌هایی مانند انویدیا شده است.
موفقیت دیپ سیک سبب ایجاد موجی از امیدواری در صنعت فناوری چین شده است. بسیاری این دستاورد را گامی مهم در عرصه رقابت جهانی هوش مصنوعی می‌دانند.
نکته جالب آنکه با وجود محدودیت های صادرات تراشه و فناوری پیشرفته هوش مصنوعی آمریکا به چین، دیپ سیک از تراشه های کم قدرت تر از آنچه در اختیار اوپن ای آی است این مدل را ساخته و توانسته بازار را تسخیر کند.
در این میان دونالد ترامپ در واکنش به مدل جدید هوش مصنوعی دیپ‌سیک، آن را زنگ خطری برای فناوری آمریکا دانست. دیپ‌سیک با معرفی مدل R1 خود، تنها یک هفته پس از عرضه، به پربازدیدترین اپلیکیشن رایگان در آمریکا تبدیل شد.
ترامپ در واکنش به این تحولات گفت: اگر بتوانید این کار را ارزان‌تر انجام دهید، با هزینه کمتر و به همان نتیجه برسید، فکر می‌کنم این برای ما خوب است.»
این تحولات باعث شده که بسیاری از تحلیلگران به این سوال بپردازند که آیا آمریکا می‌تواند همچنان در حوزه هوش مصنوعی پیشتاز باقی بماند یا چین با پیشرفت‌های سریع‌تر و هزینه‌های کمتر در این زمینه، تسلط ایالات متحده را تهدید خواهد کرد.
از سوی دیگر محبوبیت دیپ سیک تاثیری عمیق بر شرکت های حاضر در سیلیکون ولی داشته و تاثیرگذاری تحریم های صادرات فناوری و تراشه آمریکایی به چین را زیر سوال برده است.
واکنش بازارها به رقیب چینی چت جی پی تی
سرمایه‌گذاران سراسر جهان این هفته سهام شرکت‌های فناوری را به دلیل نگرانی از ظهور مدل هوش مصنوعی کم‌هزینه چینی دیپ سیک فروختند. این مدل تهدیدی برای تسلط شرکت‌های پیشرو هوش مصنوعی مانند انویدیا محسوب می‌شود. این روند باعث کاهش 593 میلیارد دلاری ارزش بازار انویدیا شد که بزرگ‌ترین کاهش یک‌روزه ارزش بازار برای هر شرکتی در وال‌استریت محسوب می‌شود.
سرویس هوش مصنوعی دیپ سیک روز دوشنبه به برترین اپ اپ استور شرکت اپل تبدیل شد و از چت جی پی تی پیشی گرفت.
همین امر به سقوط 3.1 درصدی شاخص نزدک منجر شد که عمدتاً تحت تأثیر کاهش نزدیک به 17 درصدی سهام انویدیا قرار گرفت. این بزرگ‌ترین کاهش یک‌روزه ارزش بازار یک سهام در تاریخ وال‌استریت به شمار می رود. علاوه بر انویدیا، ارزش سهام شرکت های دیگر از جمله بوردکام (-17.4٪)، مایکروسافت (-2.1٪) و آلفابت (-4.2٪) نیز کاهش یافت.
در این میان رمزارزهای مرتبط با توسعه هوش مصنوعی به خصوص مواردی که راه حل های مبتنی بر GPU ارائه یا در اکوسیستم هوش مصنوعی فعالیت می کنند، با کاهش ارزش شدید روبرو شدند. توکن هایی مانندNodes.AI و Aethir که هرکدام دسترسی بهGPUرا تسهیل می کنند، با کاهش ارزش زیادی روبرو شدند زیرا سرمایه گذاران ارتباط رمزارزها با هوش مصنوعی را در سایه کارآمدی دیپ سیک دوباره ارزیابی کردند.
از سوی دیگر کاهش ارزش شرکت های فناوری روی رمزارزهای بزرگ مانند بیت کوین و اتریوم نیز تاثیر گذاشت که این امر نشان دهنده ارتباط آنها با عملکرد سهام شرکت های فناوری است. ظهور دیپ سیک به معاملات سفته بازی در بازار رمزارز منجر شد و سرمایه گذاران از پروژه های هوش مصنوعی محور به سمت رمزارز محور گذر کردند زیرا معتقد بودند می توانند با چنین اقدامی از نوآوری های دیپ سیک بهره ببرند.
دیپ سیک رقابت را سخت تر کرد
«چاندارسکر پارامسواران» مدیرعامل گروه (Group General Manager at Jawad Sultan Group LLC) در تحلیلی در این باره می نویسد: ورود دیپ سیک به بازار هوش مصنوعی یک نقطه مهم در تحول این فناوری و به کارگیری آن در صنایع مختلف است. شرکت سازنده دیپ سیک به عنوان یک بازیکن نوآور در بازار چارچوب های فعلی این فناوری را پشت سر گذاشته و تغییر در دینامیک رقابتی بازار هوش صنوعی ایجاد کرده است.
بازار هوش مصنوعی هم اکنون تحت سلطه شرکت های بزرگی مانند اوپن ای آی، دیپ مایند(متعلق به گوگل) مایکروسافت و غیره است که هرکدام ابزارها و مدل های قدرتمند خود را ارائه می کنند. دیپ سیک با وجود اشباع بازار توانسته سروصدای زیادی به پا کند که دلیل اصلی آن روش خاص آن برای حل کردن چالش ها و تمرکز روی هوش مصنوعی فوق تخصصی و چند دامنه ای است.
بررسی اولیه قابلیت های دیپ سیک نشان می دهد این ابزار در استدلال انطباقی، آگاهی زمینه‌ای و تصمیم‌گیری بسیار ظریف عملکرد ایده آلی دارد. جالب آنکه ویژگی‌های گفته شده بیشتر اوقات پاشنه آشیل حتی پیچیده‌ترین مدل‌های موجود هستند. اما آنچه دیپ سیک را به طور خاص از بقیه همتایانش در بازار متمایز می کند، قابلیت یکپارچه سازی آن در بخش های مختلف، بدون نیاز به شخصی سازی های گسترده است.
هرچند راه حل های هوش مصنوعی سنتی برای انطباق در حوزه های خاص نیازمند تنظیم دقیق هستند، اما به نظر می رسد ساختار این هوش مصنوعی چینی شبیه یک مترجم جهانی از دانش است و به همین دلیل گزینه ای جذاب برای سازمان هایی است که به دنبال به کارگیری سریع و دستیابی به ROI بالا هستند.
ROI به معنای محاسبه ارزش پولی یک سرمایه گذاری در برابر هزینه آن است.
رهاورد دیپ سیک
با توجه به آنچه گفته شد پتانسیل هوش مصنوعی چینی برای متحول کردن بازارهای فعلی قابل تعمق است. دیپ سیک می تواند وضعیت فعلی را به چالش بکشد زیرا قادر است با هزینه عملیاتی کمتر، قابلیت هایی با قدرت یکسان یا فراتر از مدل های تولیدی شرکت های بزرگ بازار ارائه کند که این امر به تغییر اولویت های تحقیق و تسریع چرخه نوآوری در صنعت منجر می شود.
از سوی دیگر وعده دیپ سیک برای دسترسی وسیع به سرویس هایش، احتمالا موانع استفاده کسب وکارهای کوچک و بازارهای نوظهور برای به کارگیری هوش مصنوعی را کاهش می دهد. این امر نوعی ایجاد دموکراسی در صنعت است که کاربران پایه هوش مصنوعی در سطح جهانی را گسترش می دهد و در بخش هایی که قبلا به آنها توجه نشده بود، موج هایی از نوآوری ایجاد کند.
در کنار این موارد ورود دیپ سیک به بازار به ظهور اکوسیستمی جدید در این فناوری منجر می شود.
تغییر چشم انداز هوش مصنوعی
ساختار نوین دیپ سیک پتانسیل بازتعریف استانداردهای بازار برای عملکرد هوش مصنوعی را دارد. تمرکز این فناوری روی درک متنی و سازگاری سریع، احتمالا به گذار از مدل های هوش مصنوعی عمومی به سمت سیستم‌های هوشمند آگاه‌تر از زمینه و موقعیت منجر می شود. چنین فرایند گذاری رقبا را وادار می کند درباره استراتژی های خود دوباره فکر کنند و سرمایه گذاری سنگین تری در قابلیت های مشابه انجام دهند.
واکنش بازار به دیپ سیک نیز احتمالا سبب می شود شرکت های تهیه کننده هوش مصنوعی تحقیق و توسعه بیشتری در این زمینه انجام دهند.سازمان های رقیب سعی خواهند کرد با نوآوری های مخصوص خود با پیشرفت های دیپ سیک مقابله کنند و همین امر سبب می شود صنعت وارد فاز جدیدی از پیشرفت های فناورانه سریع شود.
پیامدهای اخلاقی و اجتماعی
با توجه به ظهور هوش مصنوعی پیشرفته نگرانی های اخلاقی در این زمینه نیز بیشتر می شود. قابلیت های قدرتمند دیپ سیک بحث هایی درباره قوانین، شفافیت و همخوانی هوش مصنوعی را دوباره شعله ور می کند. دولت ها و سازمان های صنعتی نیز باید چارچوب های فعلی خود را برای برطرف کردن این نگرانی ها دوباره ارزیابی کنند. به خصوص از آن جهت که دیپ سیک مرزهای دستاوردهای هوش مصنوعی را گسترده تر می کند.
تحول کاربردهای هوش مصنوعی
اگر دیپ سیک به آنچه وعده داده عمل کند، کاربردهای احتمالی آن صنایع مختلف از خدمات درمانی گرفته تا اقتصاد، لجستیک و آموزش را دگرگون می کند.
دیپ سیک با توانمندسازی تشخیص های دقیق تر، مدیریت هوشمندتر زنجیره ذخایر و آموزش شخصی سازی شده می تواند بنچمارک جدیدی برای دستاوردهای آتی هوش مصنوعی در دنیای واقعی تعیین کند.
ورود دیپ سیک به بازار هوش مصنوعی بیش از ظهور یک رقیب جدید است. این امر نشاندهنده تغییراتی نوین در کل اکو سیستم هوش مصنوعی است. موفقیت یا شکست آن نه تنها مسیر فعالیتش را مشخص می کند بلکه روی استراتژی شرکت های تثبیت شده در بازار نیز تاثیر می گذارد. دست اندرکاران صنعت به دقت روند فعالیت این شرکت را تحت نظر دارند و یک امر کاملا آشکار است؛ تاثیر دیپ سیک بسیار فراتر از آن چیزی است که در مرحله عرضه آن به بازار رخ داد و احتمالا آغازگر عصر جدیدی برای هوش مصنوعی خواهد بود.