پیام ویژه

آخرين مطالب

سرمقاله شرق/ ژئوپلیتیک حوزه نوروز یادداشت

سرمقاله شرق/ ژئوپلیتیک حوزه نوروز
  بزرگنمايي:

پیام ویژه - شرق / «ژئوپلیتیک حوزه نوروز» عنوان یادداشت روز در روزنامه شرق به قلم کوروش احمدی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
نوروز به‌عنوان یک پدیده فرهنگی نه‌تنها نقش مهمی در تکوین و تکامل ملیت و هویت ایرانی داشته، بلکه همواره یکی از ملاط‌هایی بوده که طی هزاره‌ها کمک بزرگی نیز در راستای امتزاج و درهم‌آمیختگی اقوام ساکن در فلات ایران کرده است. نقش نوروز در ایجاد ملت و تکوین خصلت‌های آن و تقویت حس ملیت ایرانی و برکشیدن ایرانیان به‌عنوان مردمی با هویتی از آنِ خود، محرز است. نوروز یکی از عللی است که موجب شده تا ما ایرانیان در ساحت جامعه‌شناختی یعنی در روند تاریخ و در برابر اقوام هم‌دین همچنان به‌عنوان مردمی متفاوت و با هویت خاص خود بر جای بمانیم. در شرایطی که انواع هنرها مثل رقص و موسیقی (هند)، نقاشی (چین)، معماری، مجسمه‌سازی، موسیقی و نقاشی (اروپا)، نقش مهمی در تکوین هویت ملی در دیگر کشورها داشته است، اما ما ایرانیان به دلیل جایزنبودن اغلب این هنرها در اسلام برای تکوین و ایجاد هویت ملی خود از همه این عوامل (به‌جز معماری) تقریبا بی‌بهره بوده‌ایم؛ بنابراین کار ما از نظر ایجاد هویت ملی بسیار دشوارتر بوده است. این جای خالی را در درجه اول زبان و شعر و ادب فارسی که مأوای اصلی ملیت ایرانی است، در کنار جشن‌های ملی و در رأس آنها نوروز پر کرده‌اند و عهده‌دار بخشی از بار سنگین هویت‌سازی و ایجاد همگنی ملی بوده‌اند.
نوروز علاوه بر نقش مهمی که در شکل‌گیری هویت ایرانی داشته، یاری عمده‌ای نیز به انسجام و وحدت ملی رسانده‌ است. همه اقوام ایرانی از دیرباز همواره مقید و پایبند به سنت‌های نوروزی بوده‌اند. نوروز نیز مانند زبان فارسی به‌عنوان واسطه ارتباط بین اقوام ایرانی و یکی از ملاط‌های اصلی تعامل آنها تنها پرورده آنچه اصطلاحا فارس‌ها نامیده می‌شوند، نیست؛ بلکه دیگر اقوام ایرانی نیز سهمی برابر و گاه بیشتر در غنا بخشیدن به آن و حفظ آن داشته‌اند. به‌عنوان مثال، در طول تاریخ ما در زمان‌هایی که هم پادشاه و هم همه نزدیکان او و همه صاحب‌منصبان درباری و لشکری ترک بودند، اما مراسم شاهانه نوروز و مهرگان و سده برجا بود و بزرگان لشکری و کشوری یکسان در آن شرکت می‌کردند. تاریخ بیهقی تصاویر بدیعی از این جشن‌های شاهانه در دربار مسعود غزنوی که در آن حاجب بزرگ (بلکاتگین)، حاجب جامه‌دار (یارتغمش)، سالار غلامان سرایی (بکتغدی) یا فوج‌های سپاهیان گزیده (ترکمان، قزل، بوقه، کوکتاش) حضور داشتند، ترسیم کرده است. نوروز در دوره غزنویان، سلجوقیان، خوارزمشاهیان و حتی در دوره پر از غارتگری و توحش مغول، شیبانیان و اشترخانیان نیز جشن گرفته می‌شد. در دوره اسلامی نوروز در بسیاری از مناطق به منزله یک جشن مذهبی نیز گرامی داشته می‌شد و ازجمله در بسیاری از نقاط آسیای مرکزی به‌عنوان یک جشن مذهبی نیز تلقی می‌شد.
بازار
نوروز امری فرامرزی نیز هست و از سوی بسیاری از ملت‌های منطقه و بسیاری از جوامع در بسیاری از کشورها جشن گرفته می‌شود و کارکرد مهمی به‌عنوان حلقه وصل بین ایران و خویشان ایرانیان در فلات ایران دارد. به این معنا، نوروز یکی از اشتراکات فرهنگی و تمدنی بین ایران امروز و مردمان بسیاری در فلات ایران و فراتر از آن است. نوروز در امپراتوری عثمانی گرامی داشته می‌شد و هنوز سنت‌های آن در بین ترک‌های ترکیه برقرار است؛ هرچند بعد از تأسیس جمهوری ترکیه بر مبنای قوم‌گرایی ترکی و به دلایل سیاسی سعی در به فراموشی سپردن نوروز در بین ترک‌های ترکیه شده است. 
اما نوروز در بین کردها و علویان و بکتاشیان ترکیه که حدود یک‌سوم جمعیت آن کشور را تشکیل می‌دهند، همچنان سرزنده و گرامی است. کردهای ترکیه در چند دهه اخیر از نوروز به‌عنوان یک نماد و مناسبت برای تأکید بر حقوق مدنی خود نیز استفاده کرده‌اند. عجیب نیست که درحالی‌که کردهای ایرانی نوروز را همراه با دیگر اقوام ایرانی جشن می‌گیرند، کردهای دیگر کشورها اغلب با مشکل تلاش دولت‌های‌شان برای سرکوب نوروز مواجه‌اند. نوروز در هر پنج کشور آسیای مرکزی برگزار می‌شود و جزء پیوستگی‌های فرهنگی بین ایران و آسیای مرکزی است. نوروز در شبه‌قاره هند از زمان غزنویان شناخته شد و پارسیان هند سهم بزرگی در گرامیداشت و ترویج آن داشتند. در دوره کنونی، نوروز از طریق آمیخته‌شدن با فرهنگ‌های بومی هند به حیات خود ادامه داده و هریک از آنها نوروز را به شیوه خاص خود جشن می‌گیرند. این در حالی است که در چند دهه گذشته تمرکز تهران عمدتا بر خاورمیانه عربی بوده و اهمیت چندانی به حوزه نوروز نداده است و تلاشی برای بهره‌بردن از این سرمایه بزرگ و افزودن بر اندوخته‌های آن نشده است.

لینک کوتاه:
https://www.payamevijeh.ir/Fa/News/1573711/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

آخرین آمار از قربانیان چهارشنبه‌سوری؛ 15 نفر کشته و 2466 نفر مصدوم شدند

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات مرورگر ویوالدی در آپدیت جدید برطرف شد

حماس خواستار اعتراضات بین‌المللی برای توقف جنایات علیه غزه شد

حماس: زیر بار توافق تسلیم نمی‌رویم

فوت شهروند تهرانی به دلیل پرتاب نارنجک از سوی یک موتورسوار

ایلنا: مبلغِ «افزایش مزد» پول سه کیلو گوشت هم نیست!

تا کی باید منتظر آیفون تاشو اپل باشیم؟

چرا عربستان خود را وارد منازعه شرق اروپا کرده است؟

نتانیاهو: به جنگ ادامه خواهیم داد

اولین اظهارات ترامپ بعد از گفتگو با پوتین

جنگنده‌های رژیم صهیونیستی استان «حمص» سوریه را بمباران کردند

قالیباف: قانون حجاب اصلاح خواهد شد/ گشت ارشاد به طور کامل حذف خواهد شد

اعلام آخرین آمار حوادث چهارشنبه‌سوری تا ساعت 22

ویدیوهای بررسی پیکسل 9A پیش از رونمایی رسمی منتشر شد

آیا ترامپ واقعا قصدی برای تعامل با ایران دارد؟

خاتمی در 1403: رئیس‌جمهورساز

عیدانه بیمه دی برای بیمه‌گزاران

اپن‌سورس شدیم؛ مرور وضعیت امنیت سایبری ایران در سال 1403

محمدباقر قالیباف در 1403: حسرت بر دل مانده

رهبر انصارالله: مسئولیت دینی بر دوش مسلمانان برای یاری فلسطین قرار دارد

روایت متناقض کاخ سفید و کرملین درباره گفت‌وگوی پوتین و ترامپ

بخش دوم قانون بودجه سال 1404 کل کشور ابلاغ شد

توضیحات پلیس درباره تیراندازی در خیابان حافظ

کشف منابع جدید از یک شبه فلز نادر در ایران

«گروسی» به پزشکیان چه قولی داد؟

اولین چراغ سبز مجمع تشخیص به پالرمو و CFT

دستور پوتین برای توقف حمله به زیرساخت‌های انرژی اوکراین

چهره مضطرب کودک فلسطینی پس از نجات از حملات شبانه اسرائیل در نوار غزه

واکنش گروسی به خواست اروپا برای ایجاد بازدارندگی هسته‌ای

سلاح جدیدی که اوکراین با کمک آمریکا ساخت

استقبال از آزادی کروبی

فعال اصلاح‌طلب مطرح کرد: رفع حصر؛ دیر، ناقص اما ضروری

ایران، دچار فرسودگی اجتماعی

حمله موشکی یمن به اسرائیل؛ نیروهای یمنی به پایگاه هوایی «نواتیم» حمله کردند

کاخ سفید: درگیری در اوکراین باید مدت ها پیش به پایان می‌رسید

تصویر کودک یمنی که در دنیا پربازدید شد

رمزگشایی از جنایت جدید نتانیاهو در غزه

تعداد فوتی های چهارشنبه سوری افزایش یافت

اصابت مواد منفجره با 2 آمبولانس؛ یک تکنسین اورژانس آسیب دید

مصرف بنزین در آستانه تعطیلات نوروزی چقدر شد؟

روایت سی‏‏‌ان‏‏‌ان از گورهای دسته‌جمعی علوی‌ها

جامعه‏ بی‌‏اعتناست نه ناامید

سندرز: دیگر به اسرائیل کمک نظامی نفرستید

ارتش یمن بیانیه مهمی صادر می کند

امتیاز بزرگ ترامپ به پوتین؛ کِریمه برای همیشه بخشی از روسیه خواهد شد؟

سقوط بالگرد نظامی روسیه در لنینگراد

انفجار ترقه‌های چهارشنبه‌سوری از فراز برج میلاد

آغاز بارش باران از فردا در بیشتر نقاط کشور؛ هوا سرد می‌شود

بازی Resident Evil 3 برای آیفون و آیپد و مک منتشر شد

پروژه جدید صهیونیست‌ها در سوریه چیست؟؛ تل آویو درصدد احداث یک گذرگاه