پیام ویژه - فارس / روزنامه فایننشال تایمز خبر می‌دهد که اظهارات و مواضع رئیس‌جمهور آمریکا دونالد ترامپ منجر به ترس متحدان آمریکا از حذف چتر هسته‌ای این کشور شده و اشتیاق آن‌ها را به تسلیحات اتمی افزایش داده است.
در طول جنگ سرد ایالات متحده آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی دستکم بر سر یک موضوع توافق داشتند: گسترش سلاح‌های هسته‌ای به ضرر همه است. اما به گفته روزنامه فایننشال تایمز، حال اقدامات ترامپ منجر به تمایل متحدان آمریکا به تسلیحات اتمی شده است. کشورهای مختلف جهان از ترس ایجاد «رقابت هسته ای بی‌پایان» در دهه شصت میلادی مذاکراتی را درباره عدم گسترش تسلیحات اتمی آغاز کردند که به معاهده منع گسترش سلاح هسته‌ای (NPT) منجر شد. این توافقنامه مبتنی بر آن بود که آمریکا با گسترش «چتر هسته‌ای» خود به متحدانش اطمینان دهد که نیازی به دستیابی به سلاح اتمی نیست. به قول وزیر دفاع اسبق انگلیس دنیس هیلی، سیاست هسته‌ای آمریکا تنها به «5 درصد اعتبار برای بازدارندگی در برابر روس‌ها نیاز داشت، اما 95 درصد برای اطمینان‌بخشی به اروپایی‌ها» بود. اما اکنون با بازگشت دونالد ترامپ به قدرت، این اعتماد بیش از پیش تضعیف شده و به گفته روزنامه انگلیسی به پایین‌ترین حد خود رسیده است. تمایل ترامپ به مسکو و بی‌اعتنایی او به ناتو، متحدان قدیمی آمریکا از برلین و ورشو گرفته تا سئول و توکیو را واداشته با سؤالی مواجه شوند که زمانی غیرقابل‌تصور بود. این که چگونه برای احتمال عقب‌نشینی چتر هسته‌ای آمریکا آماده شوند.
پژوهشگر بنیاد کارنگی و نویسنده کتاب «عصر جدید هسته‌ای» آنکیت پاندا می‌گوید: «از بین رفتن اجماع قدرت‌های بزرگ در مورد عدم گسترش سلاح‌های هسته‌ای واقعی است.» وی در این باره افزود که «پدیده‌ای به نام ترامپ» صدای افرادی در کشورهای متحد آمریکا را تقویت کرده که دارا بودن سلاح هسته‌ای را راه‌حل اساسی برای «مشکل غیرقابل اعتماد بودن آمریکا» می‌دانند. تحت ان‌پی‌تی کشورهای دارای سلاح هسته‌ای تنها پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد (آمریکا، روسیه، چین،‌ فرانسه و انگلیس) تعریف شده بود. هند،‌ رژیم صهیونیستی و پاکستان نیز هرگز این پیمان را امضا نکرده‌اند و سلاح اتمی دارند. کره شمالی نیز تنها کشور دارای این تسلیحات بوده که از ان‌پی‌تی خارج شده است. بازگشت ترامپ به قدرت بحث‌ها درباره تسلیحات اتمی را در میان متحدان آمریکا گسترش داده است. تحلیلگران نگران‌اند که اگر ان‌پی‌تی فروبپاشد، بالغ بر 15 الی 25 کشور جهان هسته‌ای شوند که خطر جنگ اتمی فاجعه‌بار را افزایش می‌دهد.
بازار

ماه گذشته صدراعظم احتمالی آلمان فردریش مرتس اظهار داشت که این کشور باید بررسی کند آیا «اشتراک‌گذاری هسته‌ای یا دستکم امنیت هسته‌ای از سوی انگلیس و فرانسه» می‌تواند شامل این کشور شود یا خیر. این موضوع منجر به مباحثه‌ای بی‌سابقه در کشور شده است. این کشور از سال 1983 تاکنون از تسلیحات هسته‌ای آمریکا میزبانی می‌کند. هم‌اکنون بالغ بر 20 بمب اتمی آمریکا در پایگاه هوایی بوشل در جنوب شهر کلن نگه‌داری می‌شود.با این حال مقامات آلمانی تأکید کرده‌اند که هیچ نشانه‌ای از عقب‌نشینی آمریکا از چتر هسته‌ای خود وجود ندارد. وزیر دفاع آلمان این بحث‌ها را «تنش‌زایی غیرضروری» خوانده است. اما برخی از مقامات آلمانی با توجه به سرعت رخداد وقایع پس از بازگشت ترامپ به قدرت، در محفل‌های خصوصی به فکر بررسی ساخت یا تهیه سلاح هسته‌ای توسط این کشور افتاده‌اند. سفیر سابق آلمان در واشنگتن ولفگانگ ایشینگر گفته که هرگونه پیشنهاد جدی برای تبدیل آلمان به یک قدرت هسته‌ای «توفانی از واکنش‌های غیرقابل‌پیش‌بینی از مسکو، از حزب راست‌گرای قانون و عدالت لهستان و از دیگر همسایگان» ایجاد خواهد کرد، لهستانی که خود نیز موضوع هسته‌ای را مطرح نموده است.
بحث‌ها در لهستان حتی جدی‌تر از آلمان مطرح شده است. نخست‌وزیر لهستان دونالد تاسک ماه گذشته به اولین رهبر این کشور تبدیل شد که ایده دستیابی به سلاح هسته‌ای یا حداقل اشتراک‌گذاری هسته‌ای بار فرانسه را مطرح کرد. رئیس‌جمهور لهستان آندری دودا نیز پیش از این به فایننشال تایمز گفت که بهتر است کلاهک‌های هسته‌ای آمریکا به این کشور منتقل شود، مسئله‌ای که مسکو آن را تحریک‌آمیز دانسته و واشنگتن تاکنون از آن اجتناب کرده است. با توجه به رقابت حزبی دو مقام لهستانی، ‌این مسئله نشان می‌دهد که سیاسیون این کشور به دنبال بازدارندگی هسته‌ای قوی‌تر در برابر روسیه هستند. اما معاون رئیس‌جمهور آمریکا جی دی ونس با رد این اظهارات گفت که در صورت پذیرش طرح دودا توسط ترامپ «شوکه خواهد شد.» تمایل به تسلیحات هسته‌ای تنها محدود به اروپا نبوده و متحدان آسیایی آمریکا نیز اظهاراتی در این باره مطرح کرده‌اند. پیشرفت برنامه هسته‌ای کره شمالی، تقویت روابط پیونگ‌یانگ با مسکو و بازگشت ترامپ به قدرت اضطراب جدی در کره جنوبی ایجاد کرده است.

پژوهشگر مؤسسه کره برای اتحاد ملی در این باره اظهار داشت: «حمایت از دستیابی کره جنوبی به سلاح هسته‌ای در حال گسترش است و محکم‌تر می‌شود.»در حالی هیچ یک از احزاب اصلی کره تاکنون از این اقدام حمایت نکرده‌اند، رهبران دو طرف به مسئله «آستانه هسته‌ای» اشاره نموده‌اند تا سئول بتواند در مدت زمان کوتاهی دارای سلاح اتمی شود و یا آن را تولید کند. وزیر خارجه کره جنوبی چو تائه یول در این باره اظهار داشت که دستیابی به تسلیحات هسته‌ای یکی از گزینه‌های روی میز است و این کشور باید «برای همه سناریو‌های ممکن» آماده شود. کره جنوبی در حال حاضر دارای بالاترین تراکم رآکتورهای هسته‌ای غیرنظامی در جهان است. استاد بازنشسته مهندسی هسته‌ای در دانشگاه ملی سئول سو کیون‌ریول اظهار داشت: ‌«کره دارای فناوری پایه برای ساخت سلاح‌های هسته‌ای است.» وی در این باره افزود که این کشور می‌تواند در عرض سه ماه بمب اتمی مشابه آنچه در هیروشیما و ناکازاکی استفاده شد بسازد.
مسئله تسلیحات هسته‌ای حتی در ژاپن نیز مطرح شده است. در سال‌های گذشته در این کشور به عنوان تنها قربانی بمب هسته‌ای در جهان از صحبت درباره بمب اتمی پرهیز می‌شد. اما قدرت هسته‌ای کره جنوبی، افزایش قدرت نظامی چین و تردید درباره قابل اعتماد بودن چتر هسته‌ای آمریکا در دوره ترامپ اینگونه مباحثه‌ها را در ژاپن افزایش داده است. یک مقام ژاپنی در این باره گفت که همیشه در میان یک گروه کوچک از تندروترین سیاستمداران بحث از سلاح هسته‌ای مطرح بود و «دایره شرکت‌کنندگان آن ممکن است اکنون بزرگ شود.» استاد دانشگاه مسیحی بین‌المللی توکیو استفان ناگی بیان کرد: «در حال حاضر تمام استراتژی حول اطمینان‌بخشی از ایالات متحده است که ژاپن همچنان در چتر هسته‌ای خود باقی بماند.» مسئله‌ای که در صورت کم‌رنگ شدن اعتماد به آمریکا زیر سؤال خواهد رفت.