پیام ویژه - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مهدی بازرگان| انفجار پیجرهای حزب‌الله، در دو روز گذشته سرخط اصلی خبرهای داخلی، منطقه‌ای و جهانی شده و همچنان لبنان کانون توجهات است. طبق آخرین آماری که فراس الابیض، وزیر بهداشت دولت پیشبرد امور لبنان، حوالی ظهر دیروز (چهارشنبه) اعلام کرد، شمار شهدای انفجارهای روز سه‌شنبه در لبنان به 12 شهید افزایش یافت که دو نفر از آنها کودک و چهار نفر از نیروهای بخش بهداشت هستند. او در یک کنفرانس خبری تأیید کرد که عصر روز سه‌شنبه، تنها در نیم‌ساعت، دوهزارو 750 تا دوهزارو 800 مجروح به بیمارستان‌های مختلف انتقال یافتند. اغلب قربانیان از ناحیه چشم و صورت آسیب دیده‌اند و تاکنون 460 عمل جراحی چشم انجام شده است. از بین مجروحان، هزارو 800 نفر می‌بایست برای درمان در بیمارستان بستری می‌شدند که حال 10 درصد از آنها وخیم بود. فراس الابیض ادامه داد: پاسخ بخش بهداشت و درمان به این رویداد در قالب همبستگی ملی بسیار سریع و مطلوب بود و به بسیاری از مجروحان این انفجارها، کمک‌های درمانی لازم ارائه شد.
او افزود: تنها در بیروت و اطراف آن، هزارو 850 نفر مجروح شدند که 750 نفر آنها از جنوب و 150 نفرشان از البقاع بودند. الابیض ادامه داد که کمک‌های پزشکی از عراق، ایران، مصر، ترکیه و اردن وارد لبنان شده و برخی از مجروحان منطقه البقاع به سوریه و برخی به ایران انتقال یافته‌اند. وزیر بهداشت لبنان تأکید کرد از رسانه‌ها می‌خواهد با دقت اخبار و اطلاعات را منتشر کنند و از دامن‌زدن به شایعه‌ها در شرایط کنونی بپرهیزند. پیش از این و در سه‌شنبه‌شب، رویترز به نقل از وزیر بهداشت لبنان، تعداد قربانیان انفجار پیجرها را 11 شهید و چهار هزار مجروح اعلام کرده بود که حال 400 نفر از آنها وخیم است؛ امری که موجب شد وزارت بهداشت لبنان بیانیه تکذیبیه صادر کند. در سوی دیگر نیز هادی هاشم، سفیر لبنان در سازمان ملل متحد، انفجار پیجر توسط اسرائیل در سوریه و لبنان را «تجاوزی که به جنایت جنگی تبدیل می‌شود» توصیف کرد. هاشم در یک نشست اضطراری مجمع عمومی سازمان ملل، با هشدار درباره اینکه این حملات باعث تشدید درگیری بین اسرائیل و حزب‌الله خواهد شد، اسرائیل را به تشدید تنش‌ها در منطقه و نقض حاکمیت لبنان از طریق حملات مکرر از ماه اکتبر متهم کرد.
یک منبع پارلمانی در حزب‌الله لبنان با اشاره به آغاز تحقیقاتی درباره چگونگی وقوع انفجار در دستگاه‌های پیجر، تأکید کرد «لبنان به دنبال جنگ نیست، اما برای آن کاملا آماده است». یک منبع نزدیک به «نجیب میقاتی»، نخست‌وزیر دولت موقت لبنان نیز به العربی الجدید گفت: «جامعه جهانی و سازمان ملل باید فورا و به شکلی جدی برای ایستادن مقابل جنایات اسرائیل و اصرار آن بر حملات با هدف کشاندن لبنان به جنگ، اقدام کنند».
پیجرها چگونه منفجر شدند؟
شبکه المیادین لبنان به نقل از منابع امنیتی این کشور جزئیات حادثه انفجار دستگاه‌های پیجر در این کشور را منتشر کرد و نوشت: «این دستگاهها از قبل بمب‌گذاری شده‌اند». به نوشته تسنیم، منابع مذکور دیروز اطلاع دادند که «داخل دستگاه‌های پیجری که منفجر شدند، از منبع [تولیدکننده] به وسیله قطعه «آی‌سی»، بمب‌گذاری شده و حاوی مواد منفجره بود». این منابع همچنین گفتند مواد منفجر تعبیه‌شده، به‌گونه‌ای داخل این دستگاهها جاسازی شده بود که هنگام بررسی، امکان تشخیص وجود نداشت و سرویس جاسوسی موساد و شاباک اسرائیل پشت این حمله جنایتکارانه قرار دارند». بنا بر گفته این منابع، انفجار به وسیله پیام با فناوری پیشرفته‌ای صورت گرفته که ماده منفجره جاسازی‌شده را فعال کرده است. منابع مذکور افزودند: «باتری پیجرها عامل موج انفجاری نبوده است، بلکه ماده لیتیوم باتری‌ها هنگام دریافت پیام انفجار، عامل منفجر‌شدن این دستگاهها بوده است». بنا بر اطلاعات این منابع، «دستگاه‌های خاموش یا دستگاه‌هایی که در مناطق خالی از پیام بوده‌اند، مانند دستگاه‌های قدیمی، سالم مانده و منفجر نشده‌اند. ماده انفجاری به‌منظور کشتن و قتل استفاده شده است؛ به‌ویژه اینکه این دستگاهها در جیب و ناحیه ران جا می‌گرفتند تا موج انفجار مستقیما به درون بدن فرد حامل آن داخل شود». این منابع افزودند: «حدود چهار ثانیه بعد از شنیده‌شدن صدای اتصال و پیامک متنی، این دستگاهها به‌طور خودکار منفجر شده‌اند؛ چه در برابر صورت فرد حامل آن بوده باشند یا این دستگاهها اصلا باز نشده باشند». به گفته این منابع، امکان شناسایی این موارد در داخل دستگاهها حتی در کشورها و فرودگاه‌های بین‌المللی وجود نداشته است. اسرائیل علاوه بر جنایت‌های بی‌سابقه خود در غزه، با این عملیات تروریستی، قوانین و خطوط قرمز در جنگ‌های امنیتی را زیر پا گذاشته است. این منابع در پایان فاش کردند که «اسرائیل یک شرکت جهانی و دستگاه غیرنظامی با قابلیت کنترل را به کار گرفته و تصمیم به قتل دسته‌جمعی عامدانه را اجرا کرده است». در همین ارتباط و به گفته انتخاب، خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس درباره علت این انفجارها نوشت: «پیجرهای جدیدی که همراه اعضای حزب‌الله بوده، باتری‌های لیتیومی داشتند که ظاهرا منفجر شده‌اند». وال‌استریت ژورنال نیز به نقل از منابع آگاه گزارش داد که «دستگاه‌های ارتباطی هدف قرار‌گرفته در لبنان، بخشی از محموله جدیدی بود که حزب‌الله اخیرا دریافت کرده است». این رسانه آمریکایی به نقل از منابع نزدیک به حزب‌الله خبر داد «برخی افراد احساس کرد‌ه‌اند دستگاهها داغ شده و قبل از انفجار از شر آنها خلاص شده‌اند».
منابع اختصاصی به اسکای‌نیوز عربی اطلاع دادند که «موساد مقداری ماده PETN به‌شدت انفجاری را روی باتری دستگاهها قرار داده و آن را از طریق افزایش دمای باتری به اندازه‌ای که منفجر شود، منفجر کرده است». همچنین یک منبع امنیتی لبنانی در گفت‌وگو با الجزیره اظهار کرد: «دستگاه‌های ارتباطی که منفجر شدند، از قبل بمب‌گذاری شده بودند». او فاش کرد که «وزن بمب منفجر‌شده از 20 گرم مواد منفجره تجاوز نکرده است». در همین حال، آکسیوس به نقل از یک منبع عنوان کرده است «اطلاعات اسرائیل پیش از عملیات ارزیابی کرده بود که حزب‌الله به احتمال زیاد با حمله‌ای بزرگ به اسرائیل پاسخ خواهد داد». آکسیوس به نقل از مقامات اسرائیلی اعلام کرد ما آگاهیم که مرز شمالی شاهد تشدید تنش خواهد بود و ارتش اسرائیل در حالت آماده‌باش کامل است. این رسانه به نقل از مقامات آمریکایی نیز گزارش داد که اسرائیل دولت بایدن را از قبل در مورد عملیات انفجار دستگاه‌های فراخوان اعضای حزب‌الله مطلع نکرده بود. سی‌ان‌ان هم به نقل از منابع آگاه نوشته است انفجار دستگاه‌های پیجر در لبنان، عملیات مشترک موساد و ارتش اسرائیل بود. در همین حال، شرکت تایوانی گلد آپولو اعلام کرد دستگاه‌هایی که در لبنان منفجر شدند، نشان تجاری ما را دارند، اما تولید آنها به صورت برون‌سپاری انجام شده است. این شرکت می‌گوید دستگاه‌هایی که در لبنان منفجر شده‌اند، ساخت یک شرکت اروپایی بوده‌اند. شرکت تایوانی گلد آپولو ادعا می‌کند دستگاه‌های ارتباطی انفجاری در لبنان توسط یک نماینده اروپایی در مجارستان ساخته شده و او مسئول آن است. المانیتور نیز به نقل از منابع اطلاعاتی نوشت: اسرائیل پس از جمع‌آوری اطلاعات مبنی بر اینکه دو نفر از اعضای حزب‌الله به نفوذ به دستگاهها پی برده‌اند، حمله را انجام داد. بر این اساس، نقشه اصلی این بود که در صورت وقوع جنگ تمام‌عیار، دستگاهها را منفجر کنند تا به برتری استراتژیک دست یابند، اما وقتی دو عضو حزب‌الله به ماجرا مشکوک شدند، اسرائیل مجبور به اجرای نقشه انفجار قبل از موعد شد. عملیات انفجار دستگاه‌های فراخوان (پیجر) در لبنان، حتی از ایالات متحده نیز مخفی نگه داشته شد. هاآرتص هم نوشته است که گزارش‌های آمریکایی حاکی از آن است که اسرائیل دستگاه‌های پیجر در لبنان را از طریق پیامک منفجر کرده است. در همین حال، آسوشیتدپرس به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داد: اسرائیل به واشنگتن اطلاع داده که این عملیات با جاسازی مقدار کمی مواد منفجره در داخل دستگاه‌های پیجر انجام شده است.
اوضاع منطقه به کدام سمت خواهد رفت؟
درباره تبعات ترور سایبری اسرائیل در لبنان، نشریه فارن‌پالیسی نوشت: «اگرچه هیچ گروهی مسئولیت انفجار پیجرهای حزب‌الله را بر عهده نگرفته، اما احتمالا عامل انجام این عملیات اسرائیل بوده است». به نوشته انتخاب، در ادامه این مطلب آمده است: «جنگ چند‌جبهه‌ای اسرائیل، نه‌تنها به حماس در غزه، بلکه به ایران و محور مقاومت (گروهی متشکل از نیروهای نیابتی از‌جمله حزب‌الله لبنان) گسترش پیدا کرده است. بنابراین بسیاری می‌پرسند چرا این حمله الان باید انجام بگیرد؟ آیا زمان انجام این حمله از اهمیت خاصی برخوردار است؟ به‌رغم هشدار‌های ایالات متحده درباره اینکه انجام یک عملیات گسترده می‌تواند منجر به یک جنگ تمام‌عیار منطقه‌ای شود، اسرائیل گفته جلوگیری از حملات حزب‌الله یکی از اهداف جنگی این رژیم است. این حمله پیجری می‌تواند آغازی بر یک کارزار نظامی اسرائیل علیه حزب‌الله در لبنان باشد یا تنها می‌تواند یک عملیات سری جدید در چارچوب جنگ سایه طولانی بین اسرائیل و نیروهای نیابتی باشد. این احتمال نیز وجود دارد که اسرائیلی‌ها به این دلیل این عملیات را انجام داده باشند که دیگر امکان اجتناب از افشای چنین نفوذی وجود نداشته است».
به دنبال این سؤالات فارن‌پالیسی، یدیعوت آحارونوت نیز مدعی شده فرمانده ستاد شمالی ارتش اسرائیل، مجموعه‌ای از طرح‌ها را برای انجام عملیات زمینی در لبنان به رئیس ستاد و سطوح سیاسی ارائه کرده است. این رسانه در ادامه نوشت: «مذاکرات برای انتصاب ساعر به‌عنوان وزیر دفاع، به دلایل امنیتی و ساعاتی قبل از عملیات لبنان متوقف شد». یدیعوت آحارونوت به نقل از یک منبع نظامی اعلام کرد: اقدامات اسرائیل در شمال، خطر وقوع جنگ فراگیر در کل منطقه را افزایش می‌دهد. آکسیوس در ادامه به عدم اطلاع واشنگتن از حمله روز سه‌شنبه اشاره کرد و به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت: مقامات اسرائیلی هنگام دیدار با هوکستاین، هیچ سرنخی از آنچه در پشت پرده می‌گذشت، به او ندادند. روزنامه جروزالم پست نیز انفجار دستگاه‌های پیجر حزب‌الله را یک عملیات اطلاعاتی مشترک بین موساد و اطلاعات نظامی دانست. کانال 14 اسرائیل هم اعلام کرد «لشکر کماندویی 98 از جنوب برای فعالیت تحت فرماندهی شمال تا اطلاع ثانوی جابه‌جا شد».
![]()