پیام ویژه - دنیای اقتصاد /متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
در چارچوب دیپلماسی فعال وزارت خارجه دولت چهاردهم در شرایط تنش‌های فراگیر در خاورمیانه، «سید‌عباس عراقچی» از سفر به عربستان و برخی از کشورهای منطقه خبر داد. این نخستین سفر وزیر امور خارجه ایران به ریاض و دومین سفر به منطقه خلیج فارس پس از سفر هفته گذشته پزشکیان و هیات همراه به قطر برای شرکت در نشست مجمع همکاری آسیا به شمار می‌رود. عراقچی هدف از این دور از سفرها را رایزنی در مورد تحولات منطقه و تلاش برای توقف حملات اسرائیل در لبنان و غزه عنوان کرده است.
![]()
تاکید بر برگزاری نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی که مقر آن در جده واقع شده است، یکی از اهداف اصلی سفر به ریاض محسوب می‌شود. استفاده از وزن و جایگاه عربستان برای مدیریت تنش‌ها در منطقه و برعهده گرفتن یک نقش مسوولانه‌تر در قبال فلسطین نیز بخش دیگری از رایزنیهای عراقچی را تشکیل می‌دهد. همچنین این سفر امتداد دیپلماسی تقویت سیاست همسایگی ایران با مجموعه شورای همکاری به شمار می‌رود که هفته گذشته خود را در نشست غیررسمی وزرای خارجه 1+6 بروز داد. عراقچی روزهای گذشته نیز در سفر فوری و در عین حال پرمخاطره راهی لبنان و سوریه شد تا به رویکردهای دیپلماتیک با هدف برقراری آتش‌بس و توقف تجاوزات اسرائیل در لبنان تحرک تازه‌ای ببخشد.
در همین ارتباط، وزیر امور خارجه ایران دیروز سه‌شنبه و پیش از سفر به ریاض در حاشیه همایش«طوفان الاقصی: آغاز نصرالله» که به همت دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی برگزار شد در جمع خبرنگاران با بیان اینکه تلاش‌‌‌ها و رایزنیهای جمهوری اسلامی برای جلوگیری از ادامه جنایت‌‌‌های اسرائیل ادامه دارد، اظهار کرد: در این راستا بعد از رایزنی‌‌‌هایی که در نیویورک داشتیم سفری نیز به بیروت و سوریه داشتیم. از عصر امروز (سه‌شنبه) سفر منطقه‌‌‌ای من به ریاض و برخی دیگر از کشورهای منطقه آغاز می‌شود.
عراقچی در پاسخ به سوالی در ارتباط با پیشنهاد ایران جهت برگزاری نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی در ارتباط با تحولات اخیر در منطقه گفت: ما به صورت رسمی به دبیرکل سازمان همکاری اسلامی پیشنهاد دادیم که نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی یا مثل اجلاس قبلی اجلاس مشترک کشورهای اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی برگزار شود، دبیرکل در این زمینه در حال رایزنی هستند. نظرات مثبتی تاکنون از سوی کشورهای عضو اعلام شده است و رایزنی‌‌‌ها در این زمینه ادامه دارد.وی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد برگزاری اولین نشست مشترک وزیران امور خارجه ایران و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و اهمیت این اجلاس گفت: همان‌طور که اشاره کردیم اولین نشست مشترک وزیران امور خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و ایران به صورت غیررسمی در دوحه قطر برگزار شد. روابط ایران و شورای همکاری خلیج فارس در این سال‌ها دارای فراز و نشیب‌‌‌هایی بوده است. البته این یک امر طبیعی است و این اراده بین ایران و کشورهای این منطقه وجود دارد که این رابطه به همکاری‌‌‌های منطقه‌‌‌ای منجر شود.
وزرای خارجه 1+6 جمعه هفته گذشته در دوحه و در حاشیه اجلاس مجمع همکاری آسیا در یک صبحانه کاری غیررسمی نشست خود را برگزار کردند. نشستی که به تعبیر دستیار دبیرکل شورای همکاری در امور سیاسی و مذاکراتی شورا، تاریخی و آغاز راه جدید بین شمال و جنوب خلیج فارس است که البته نیازمند اعتمادسازی و پایبندی به اصول منشور ملل متحد است. عبدالعزیر حمد العویشقی در یادداشتی که روز شنبه در روزنامه الشرق الاوسط منتشر کرد همچنین به ضرورت احیای روابط ایران و بحرین نیز اشاره کرد.
موضوعی که وزیر خارجه ایران نیز در مصاحبه خبری خود با خبرنگاران در تهران به آن اشاره کرد. عراقچی گفت: در طول 3 ماه گذشته سه بار وزیر امور خارجه بحرین به قطر و ایران برای شرکت در نشست وزیران امور خارجه مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیایی، مراسم درگذشت شهید رئیسی و مراسم تحلیف رئیس‌‌‌جمهور سفر کرده‌اند و این اراده برای برقراری روابط وجود دارد. عراقچی تصریح کرد: با وجود قطع رابطه با یکی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، این جلسه برگزار شد و این ابراز علاقه وجود داشت که این گفت‌وگوها و رایزنی‌‌‌ها وجود داشته باشد و ادامه پیدا کند. وی ادامه داد: من در آن جلسه هم گفتم دو نوع موضوع بین ما وجود دارد. موضوعاتی که واقعا مورد اختلاف است و باید درباره آنها صحبت کرد یا می‌توانیم حل کنیم یا اگر نتوانیم، حداقل درک بهتری از همدیگر پیدا خواهیم کرد. مساله دوم موضوعاتی است که بر اساس سوءتفاهم به وجود آمده است و این سوءتفاهم‌‌‌ها را می‌توان رفع کرد.
به‌رغم پیشرفت در مناسبات ایران و شورای همکاری خلیج فارس، اما این روابط همچنان با برخی عدم‌قطعیت‌ها از جمله تشدید تنش‌ها و درگیر شدن منطقه خلیج فارس مواجه است. نزدیکی تاسیسات حیاتی نفت و گاز خلیج فارس به ایران، آنها را مستعد حملات در صورت ادامه تشدید در دراز‌مدت می‌کند. روایت پذیرفته شده در پایتخت‌های عربی همچنان این است که ایران شورای همکاری خلیج فارس را جزء لاینفک مواضع استراتژیک ایالات متحده در منطقه می‌داند.منابعی هفته گذشته به خبرگزاری «رویترز» گفتند که کشورهای عرب خلیج‌فارس به دنبال این هستند که به ایران اطمینان دهند در درگیری ایران و اسرائیل بی‌‌‌طرف خواهند ماند. در لحظه کنونی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس احتمالا عمیقا ناآرام هستند، چرا که درگیری احتمالی بین ایران و اسرائیل پتانسیل تبدیل شدن به یک رویارویی منطقه‌‌‌ای با پیامدهای گسترده برای اقتصاد و امنیت آنها را دارد.
از این زاویه است که لازم است بازیگران شورا و در راس آنها عربستان، امارات و قطر با استفاده از ظرفیت‌های سیاسی، اقتصادی و دیپلماتیک خود با آمریکا و اسرائیل نسبت به مدیریت رفتار تهاجمی دولت اسرائیل به ریاست نتانیاهو اهتمام ویژه و اقدامات ملموسی را در دستور کار قرار دهند.