پیام ویژه - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
ندا جعفری| چند روز پیش کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال 1404، در مصوبه‌ای، ارقام خودرویی مدنظر دولت در لایحه بودجه را تغییر داده است. به‌طوری که سقف واردات خودرو از 2 میلیارد یورو در لایحه، به 3 میلیارد یورو تغییر کرد و تعرفه نیز از 100 درصد به 80 درصد کاهش یافت، اما در حال حاضر حقوق ورودی خودروهای سواری به‌طور متوسط 70 درصد است. بدین ترتیب، در شرایطی که تصور می‌شود کمیسیون تلفیق اقدام به کاهش تعرفه واردات خودرو کرده، اما واقعیت این است که کمیسیون مذکور تنها رقم مدنظر دولت در لایحه را کاهش داده و تعرفه را همچنان صعودی در نظر گرفته است. در واقع اگر هدف از واردات خودرو را ایجاد رقابت در بازار داخلی و تعادل قیمت‌ها فرض کنیم، مصوبه کمیسیون تلفیق که نیاز به تصویب نهایی نیز دارد؛ به منزله افزایش قیمت خودروهای وارداتی در سال آینده است. مشخص نیست که افزایش تعرفه واردات خودرو در سال آینده برای حمایت از تولید داخلی خودرو اعمال شده یا اینکه فراتر از آن، کمیسیون تلفیق به این نتیجه رسیده که قرار است تورم کنونی ادامه پیدا کند و بنابراین نباید در شرایط تورمی تعرفه واردات کالای مهمی مانند خودرو را پایین‌تر آورد.
راهی برای افزایش منابع درآمدی دولت
امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو در مورد کاهش تعرفه واردات خودرو به 80 درصد به «اعتماد» گفت: نه تنها تعرفه خودرو افزایش پیدا کرده است مالیات‌ها هم رشد کرده‌اند و علت آن هم این است که باید چرخ اقتصاد کشور بچرخد و ظاهرا فعلا به دنبال افزایش نرخ سوخت نیستند و قصد ندارند تا قیمت انرژی را هم بالا ببرند.
او با اشاره به افزایش دستمزدها در سال آینده و احتمال افزایش درآمد بازنشستگان افزود: این مجموعه از مشکلات اقتصادی دولت را به سمتی کشانده که چاره‌ای جز تغییر نرخ مالیات‌ها و بالا بردن عوارض برای‌شان باقی نگذاشته تا منابع درآمدی را افزایش دهند.
کاکایی تصریح کرد: اینکه دولت‌ها به درآمدهای مالیاتی و تعرفه‌ای وابسته شوند، اشتباه نیست و در همه کشورهای دنیا هم رواج دارد و باعث شفافیت بیشتر منابع مالی دولت می‌شود.
رویکرد امریکا در مقابل خودروهای چینی چه بود؟
او در ادامه گفت: افزایش تعرفه‌ها هم زیرمجموعه همین منابع درآمدی قرار می‌گیرند و طبیعی است زمانی که مالیات‌ها رشد می‌کند، تعرفه‌ها هم بالا می‌رود و همه این موارد در کنار یکدیگر قرار دارند و برعکس زمانی که تعرفه‌ها را بالا نمی‌برند و مالیات‌ها را افزایش نمی‌دهند هم تولید‌کننده داخلی نابود می‌شود و هم اینکه درآمد مردم در عمل پایین می‌آید.
کاکایی با اشاره به رویکرد امریکا در مقابل چینی‌ها خاطرنشان کرد: امریکایی‌ها هم در خصوص واردات خودروهای چینی تعرفه‌ها را افزایش دادند و دلیل آن هم به حفظ اشتغال و حفظ تمامیت مرزهای اقتصادی کشور برمی‌گردد، لذا تعرفه‌ها باید متناسب با کلیه شرایط اقتصادی تعیین شوند.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: اینکه تعرفه واردات خودرو را از 70 درصد به 100 و بعد از آن به 80 درصد رسانده‌اند و بحث‌ها بالا گرفته طبیعی است، البته مبنای رقم تعرفه است که باید مورد توجه قرار گیرد، چراکه تا چهار سال پیش مبنای محاسبه تعرفه دلار 4200 تومانی بود که با زمانی که دلار 28000 است فرق می‌کند، چراکه با دلار 4200 تومانی تعرفه 60 درصدی معادل تعرفه 10 درصدی می‌شود و ظاهرا 60 درصد تعرفه در نظر گرفته شده که در حقیقت با یک‌ششم دلار واقعی است.
تعرفه‌ها در حال واقعی‌تر شدن هستند
کاکایی تصریح کرد: تا سال گذشته تعرفه‌ها بر مبنای نرخ دلار28500 تومان محاسبه می‌شد، اما امروز یک اتفاق خوب رخ داده که آن هم رفتن به سمت ارز تک نرخی است و کف 28500 تومان در حال بالا آمدن است و تعرفه کنونی هم واقعی‌تر شده که به یک نظام صحیح اقتصادی نزدیک شده که بسیار هم ارزشمند است.
او ادامه داد: زمانی که در یک فضای رانتی به دنبال شفافیت هستید به‌طور طبیعی قیمت‌ها را در بخش‌هایی مانند تعرفه بالا می‌برید که با بالا رفتن نرخ تورم فرق دارد. به دلیل اینکه ذات این بالا رفتن بد هم نیست پس باعث بهبود اوضاع اقتصادی مردم می‌شود.
کاکایی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم تنها به بازار خودرو توجه کنیم، طبیعتا این حرکت باعث افزایش قیمت خودروهای وارداتی خواهد شد، اما برعکس این مساله این است که اقتصاد روان‌تر شده و رونق پیدا کند و زمانی که رونق پیدا می‌کند مقدار واقعی و موثر واردات افزایش پیدا می‌کند.
کمبود منابع ارزی واردات خودرو را محدود کرده بود
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به کمبود ارز در کشور افزود: در چند سال گذشته که به دلیل محدودیت‌های ارزی میزان واردات خودرو محدود شد که این محدودیت‌های ارز هم به منظور تعادل ارزی در کشور بود، اما زمانی که به دنبال شفافیت و رونق اقتصادی هستید مسلما توان واردات هم افزایش پیدا می‌کند، هر چند به‌طور موقت قیمت‌ها رشد می‌کند، اما در مجموع عرضه بالا می‌رود و شفافیت‌ها بیشتر شده و رانت‌خواری کاهش پیدا می‌کند.
او گفت: به عنوان مثال خودروی وارداتی را دولت 2 میلیارد و 200 میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌کند، اما در بازار قیمت آن 4 میلیارد تومان نرخ‌گذاری می‌شود و برای یکسری دیگر از خودروها قیمت 3 میلیارد تومان در نظر گرفته می‌شود که در بازار فروش نمی‌رود.
کاکایی ادامه داد: اما زمانی که شفافیت و رونق ایجاد می‌شود، خودرویی که دولت 2 میلیارد و 200 میلیون تومان نرخ‌گذاری می‌کند نهایتا 3 میلیارد تومان فروش می‌رود و قیمت آن بیشتر نمی‌شود و نرخ‌ها هر چند بالا می‌رود، اما قیمت‌ها متعادل‌تر می‌شود و موضوع تنها مصرف نیست، بلکه اقتصاد هم باید رونق یابد تا ضربه‌ای به آن وارد نشود.
بحران انرژی در کشور جدی است
این کارشناس حوزه خودرو افزود: واردات کنونی خودرو رانتی و ضربه زننده است، اما در صورتی که واردات در یک اقتصاد شفاف رخ دهد، در کنار آنکه قیمت مبنای تعرفه به سمت واقعی‌تر شدن می‌رود دیگر نرخ 4200 و 28500 تومان نخواهد بود، بلکه به نرخ 45000 تومان نزدیک می‌شود که بسیار حرکت مهمی است.
او تصریح کرد: اینکه نرخ‌ها موقتی پایین بیاید چندان اهمیتی ندارد و همه باید به صورت رقابتی وارد بازار شوند و خریداران هم شفاف وارد این بازار شوند تا حق انتخاب داشته باشند.
کاکایی خاطرنشان کرد: در صورتی هم که قیمت بنزین در همین حد باقی بماند و درآمد بازنشستگان هم اصلاح شود پس باید از مسیرهای دیگر این منابع مالی تامین شود تا رونق بازار هم بیشتر شود، اما در مجموع این تغییر در میزان تعرفه مثبت است.
این کارشناس صنعت خودرو در ادامه گفت: در حال حاضر با نگاهی به بازار و اقتصاد می‌بینیم که از هر نظر در بحران قرار داریم و در فشار شدیدی هستیم از یک طرف با کمبود برق و گاز مواجه هستیم و از سوی دیگر میزان تولید در کشور افت کرده است و درآمد کشور هم کاهش پیدا کرده و باید به دنبال راهی برای درآمدزایی باشیم که موضوعی نگران‌کننده است.
آیا ارز بیشتری به واردات خودرو تخصیص می‌دهند؟
او تصریح کرد: عوامل متعددی وجود دارد که بیانگر آن است که اوضاع درآمدی کشور لزوما بالا نمی‌رود و نه تنها با کمبود در بخش برق و گاز روبه‌رو هستیم میزان درآمد مردم هم رشدی نداشته و کلیه بازارها در رکود به سر می‌برد و در نتیجه بازارها خوابیده‌اند و کل چرخ اقتصاد کند شده و درآمد ملی افت کرده است.
کاکایی تصریح کرد: هم‌اکنون نیز با ورود دوباره ترامپ به کاخ سفید، ترس‌ها از تصمیمات او بالا رفته که نه تنها بازار ایران، بلکه کلیه بازارهای دنیا را لرزانده است پس در چنین حالتی چگونه می‌خواهند 2 میلیارد دلار واردات خودرو را به 3 میلیارد دلار برسانند؟
این کارشناس صنعت خودرو افزود: امسال هم به شدت در خصوص ارز با چالش مواجه شدیم و قطعه‌سازان با مشکلات ارزی روبه‌رو شدند و این قسمت افزایش تعرفه‌ها هر چند منطقی به نظر می‌رسد، اما اینکه قیمت خودرو به یک‌باره از 2 میلیارد دلار به 3 میلیارد برسد کمی عجیب به نظر می‌رسد، به این معنی است که میزان دلار بیشتری قرار است برای واردات خودرو مصرف شود.
کسری 1850 هزار میلیارد تومانی در بودجه
او خاطرنشان کرد: زمانی که به عوامل اقتصادی توجه می‌کنیم، می‌بینیم زمانی که وعده اشتباهی به بازار داده می‌شود مردم منتظر می‌مانند و یکسری از اقدامات‌شان را به تعویق می‌اندازند و بازار با مشکل روبه‌رو می‌شود و همین امروز هم با این مساله مواجه هستیم.
کاکایی با بیان اینکه در طول هفت ماه گذشته اغلب بازارها راکد بودند، گفت: تقریبا هیچ بازاری در کشور وجود ندارد که رونق داشته باشد از سکه و طلا تا خودرو و مسکن و ... همگی در رکود هستند و وعده‌های دروغین باعث تاخیر در تعیین تکلیف بازارها می‌شود که به ضرر اقتصاد کشور است، لذا در صورتی که وعده‌ها درست باشد نه تنها وضع خودرو بهتر می‌شود، بلکه وضع اقتصادی کشور هم بهبود پیدا می‌کند.
او در خاتمه افزود: 1850 هزار میلیارد تومان کسری بودجه در سال آینده وجود دارد که به معنای تورم بالای 30 درصد است و اینکه انحرافات بعدی را به دنبال دارد و در صورتی که درآمدهای دولت به خوبی رشد نکند چاره‌ای جز چاپ پول ندارند و در نتیجه تورم هم افزایش پیدا می‌کند.
![]()