پیام ویژه - عامل اصلی آلودگی هوای تهران منابع متحرک با سهم 58درصدی است؛ پایتختی که شهروندانش از ابتدای دی‌ماه هوای مطلوب به خود ندیده‌اند. به گفته عضو سابق کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا، خودروهای دیزلی و موتورسیکلت‌ها نقش مؤثری در آلودگی هوای پایتخت دارند.
اشجعی با بیان اینکه بیش از 80 درصد موتورسیکلت‌های در حال تردد تهران و دیگر نقاط کشور فرسوده‌اند، اظهار کرد: درصد درخور توجهی از این موتورسیکلت‌های فرسوده کاربراتوری هستند. از سال 95 به بعد موتورسیکلت‌سازان موظف به نصب انژکتور روی موتورسیکلت‌ها شدند و به همین سبب هم تعداد موتورسیکلت‌های کاربراتوری قابل توجه است.
به گفته او، یک موتورسیکلت کاربراتوری می‌تواند تا 15 برابر یک خودروی سواری یورو5 یا دیگر خودروهای نوشماره آلایندگی به همراه داشته باشد.
![]()
معاینه فنی فعلی برای موتورسیکلت‌های کاربراتوری کارساز نیست
اشجعی درباره تأثیر معاینه فنی بر کاهش آلایندگی موتورسیکلت‌ها گفت: معاینه فنی نمی‌تواند از تردد موتورسیکلت‌های فرسوده جلوگیری کند؛ چراکه سیستم واشرِ سوخت اغلب موتورسیکلت‌های فرسوده، کاربراتوری است. در سیستم کاربراتوری می‌توان به راحتی با پیچ تنظیم، میزان پاشش و مصرف سوخت را کم یا زیاد کرد. در نتیجه سنجش معاینه فنی از موتورسیکلت‌های کاربراتوری دقیق نخواهد بود.
او تنها راهکار مؤثر بر کاهش آلودگی هوای ناشی از موتورسیکلت‌ها را اسقاط موتورهای فرسوده یا جایگزینی موتورهای کاربراتوری با سیستم‌های سوخت انژکتوری دانست و گفت: طرح‌هایی هم در زمینه جایگزینی سیستم‌های سوختی موتورسیکلت‌ها از سوی سازمان‌ها ارائه شده است. به‌عنوان مثال در یکی از این طرح‌ها شهرداری تهران ادعا کرده قصد دارد حدود 150 هزار موتورسیکلت برقی را وارد ناوگان شهر تهران کند.
به گفته او بر مبنای مطالعات، در شهر تهران 10 درصد از انتشار ذرات معلق که آلاینده اصلی هوای پایتخت است، به ناوگان موتورسیکلت بازمی‌گردد که عدد قابل ملاحظه‌ای است.
این کارشناس آلودگی هوا تأکید کرد: مهم‌تر از مرحله معاینه فنی، نظارت و اعمال قانون است که در وهله اول بسیاری از موتورسیکلت‌های قدیمی‌تر اسناد معتبر ندارند و در بسیاری موارد دیگر نیز جریمه‌پذیر نیستند و به همین سبب روشی همچون معاینه فنی بازدارندگی لازم را برای موتورسیکلت‌ها ندارد.
اشجعی درباره تأثیرگذاری معاینه فنی خودروهای دیزلی بر کاهش آلایندگی هوا نیز گفت: عددی که برای سنجش آلایندگی خودروهای دیزلی در نظر گرفته شده 2.7 یا 2.8 است. این عدد را 80 یا 90 درصد ناوگان دیزلی پاس می‌کنند. این عدد در حد پایین در نظر گرفته شده است؛ چراکه بخش درخور توجهی از خودروهای دیزلی، کامیون، اتوبوس و مینی‌بوس‌ها فرسوده‌اند. به این ترتیب اگر حد مجاز بالایی قرار داده شود، اغلب خودروها مردود خواهند شد. به همین سبب نظارت بر اعداد تعیین‌شده یکی از اقدامات لازم در این زمینه است.
3 راهکار برای کنترل آلایندگی خودروهای دیزلی
به عقیده این کارشناس آلودگی هوا نظارت بر مراکز معاینه فنی از یک سو، نظارت بر اعداد تعیین‌شده از سوی دیگر و بهسازی و نوسازی ناوگان راهکار کاهش آلایندگی خودروهای دیزلی است.
وی با اشاره به لزوم نظارت بر مراکز معاینه فنی گفت: بعضی رانندگان خودروهای دیزلی برای دریافت معاینه فنی به شهرهای اطراف تهران مراجعه می‌کنند. بعضی مراکز معاینه فنی به‌ویژه در تهران سخت‌گیرانه برخورد می‌کنند. در مقابل مراکزی در شهرهای اطراف معاینه فنی را بسیار راحت‌تر صادر می‌کنند. در همین رابطه برای دریافت معاینه فنی تخلفاتی هم صورت می‌گیرد.
اشجعی در پایان بر لزوم بهسازی و نوسازی خودروهای دیزلی نیز تأکید کرد و گفت: علاوه بر نظارت بر اعداد تعیین‌شده و نظارت بر عملکرد مراکز معاینه فنی، جایگزین‌کردن خودروهای پاک با خودروهای فرسوده راهکار اصلی کاهش آلودگی هواست.
تداوم آلودگی هوای تهران برای یازدهمین روز متوالی
همچنین بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، میانگین کیفیت هوای پایتخت هفتم دی در وضعیت «ناسالم برای گروه‌های حساس» قرار داشت.
آلاینده شاخص هوای پایتخت در 24 ساعت گذشته «ذرات معلق کمتر از 2.5میکرون» با میانگین 145 بود و کیفیت هوای پایتخت در شرایط «ناسالم برای گروه‌های حساس» قرار داشت. آلاینده شاخص «ذرات معلق کمتر از 2.5میکرون» با میانگین 142 و کیفیت هوا در وضعیت «ناسالم برای گروه‌های حساس» است.
از ابتدای سال جاری تاکنون، میانگین کیفیت هوای تهران پنج روز «پاک»، 177 روز «قابل قبول»، 85 روز «ناسالم برای گروه‌های حساس» و 15 روز «ناسالم» بوده است.
از 27 آذرماه تا امروز نیز کیفیت هوای پایتخت با گذر از شاخص 100 آلوده بوده است.
شاخص کیفیت هوا (AQI) به شش دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود که بر اساس این تقسیم‌بندی، از عدد صفر تا 50 هوا «پاک»، از 51 تا 100 هوا «قابل قبول یا متوسط»، از 101 تا 150 هوا «ناسالم برای گروه‌های حساس»، از 151 تا 200 هوا «ناسالم»، از 201 تا 300 هوا «بسیار ناسالم» و از 301 تا 500 شرایط کیفی هوا «خطرناک» است.