چاپ

پیام ویژه - ایران / «گیلان؛ کانون تمدن، میراث و دیپلماسی فرهنگی» عنوان یادداشت روز در روزنامه ایران به قلم سیدرضا صالحی‌امیری است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
گیلان نگین سبز ایران، نه‌تنها از منظر ظرفیت‌های گردشگری و فرهنگی، بلکه در عرصه تعاملات تمدنی، بوم‌شناسی تاریخی و دیپلماسی فرهنگی جایگاهی ممتاز در جغرافیای فرهنگی ایران دارد.
قرارگیری گیلان در کرانه‌های نیلگون دریای کاسپین و امتداد آن بر دامنه‌های پرصلابت البرز، موقعیتی ممتاز و استراتژیک به این استان بخشیده است. این اقلیم منحصربه‌فرد که در تقاطع مسیرهای کهن تجاری و فرهنگی قرار دارد، همواره کانون دادوستدهای تمدنی بوده و در سپهر تحولات تاریخی ایران‌زمین، جایگاهی تعیین‌کننده ایفا کرده است.
جنگل‌های هیرکانی، این میراث‌زیستی با قدمتی بالغ بر 50 میلیون سال که در فهرست جهانی یونسکو ثبت شده است، به‌مثابه گنجینه‌ای از تاریخ اکولوژیک زمین، سندی بر عظمت زیست‌بوم این استان است. از سوی دیگر، بیش از 5 هزار اثر تاریخی و فرهنگی از شهر پلکانی ماسوله که در مسیر ثبت جهانی در یونسکو قرار دارد، تا قلعه‌رودخان، از بقاع متبرکه تا معماری سنتی روستاهای کوهستانی، نشان از پیوند ژرف انسان، طبیعت و تاریخ در این خطه دارد. این امر، گامی بلند در راستای جذب گردشگر و معرفی گیلان به‌عنوان یک مقصد مهم جهانی به شمار می‌آید.
آنچه گیلان را به الگویی کم‌نظیر در توسعه مبتنی بر میراث و هویت تبدیل می‌کند، ترکیب متوازن میراث ملموس و ناملموس، صنایع‌دستی غنی و ظرفیت‌های بی‌بدیل گردشگری است. میراث ناملموس این استان، از موسیقی مقامی تا آیین‌های سنتی، از ادبیات فولکلور تا هنرهای اجرایی، در کنار میراث ملموس آن، همچون بافت‌های تاریخی و بناهای ارزشمند، بستری است برای بسط گفتمان فرهنگی ایران در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی.

صنایع‌دستی گیلان که حاصل ذوق، هنر و روح خلاق مردمان این دیار است، نه‌تنها ارزش‌های اقتصادی دارد، بلکه حامل بار هویتی و فرهنگی عمیقی است. چادرشب‌بافی، حصیربافی، سفالگری، گلیم‌بافی و دیگر هنرهای اصیل، صرفاً محصولات دستی نیستند، بلکه روایتگر تاریخی هستند که از ژرفای تمدن این سرزمین برآمده است. از سوی دیگر، بازارهای سنتی و محلی که زیبایی و رونق عجیبی به شهرهای استان می‌دهند، فضای شگفت‌انگیز و دلفریبی را برای گردشگران فراهم می‌آورد که در قالب تعاملات فرهنگی و تجاری، تأثیرات مثبت و شگرفی را در زمینه جذب توریست به‌وجود می‌آورد.
در سپهر سیاست‌گذاری‌های فرهنگی و گردشگری، توسعه گیلان نه‌تنها یک ضرورت ملی، بلکه یک فرصت ژئوپلیتیک در راستای دیپلماسی فرهنگی و تعاملات بین‌المللی است. این استان، با بهره‌گیری از ظرفیت‌های فرهنگی و گردشگری خود، می‌تواند در مسیر تبدیل‌شدن به یکی از قطب‌های گردشگری پایدار منطقه‌ای و جهانی گام بردارد.
گردشگری فرهنگی، به‌عنوان یکی از رویکردهای مترقی در سیاست‌های توسعه‌ای، می‌تواند هم‌زمان با حفظ و صیانت از میراث ارزشمند این استان، زمینه‌ساز تقویت تعاملات بین‌المللی، خلق ارزش‌افزوده اقتصادی و تعمیق پیوندهای اجتماعی و فرهنگی شود. تجربه جهانی نشان می‌دهد که کشورهایی که سرمایه‌گذاری استراتژیک در توسعه زیرساخت‌های فرهنگی و گردشگری خود داشته‌اند، توانسته‌اند با ارتقای جایگاه خود در نظام بین‌الملل، اقتصاد خود را بر پایه‌ مزیت‌های بومی و پایدار بنا کنند.
در عصر حکمرانی نوین که محور آن بر بنیادهای دانش‌بنیان و توسعه پایدار استوار است، نمی‌توان مقوله گردشگری و میراث‌فرهنگی را در چهارچوب‌های سنتی تحلیل کرد. ورود به مرحله جدیدی از سیاست‌گذاری‌های کلان در این حوزه، مستلزم بازاندیشی در نظام مدیریت فرهنگی، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین در حفاظت از آثار تاریخی و هوشمندسازی صنعت گردشگری است.
با شناخت طولانی از گذشته و در سفر 2 روزه به دیارگیلان به این باور رسیده‌ام این استان با دارا بودن ظرفیت‌های منحصربه‌فرد خود، می‌تواند در قامت یک مدل ملی برای گردشگری پایدار، میراث‌داری هوشمند و دیپلماسی فرهنگی عمل کند. اما تحقق این چشم‌انداز، نیازمند اتخاذ راهبردهای تحول‌آفرین، تخصیص منابع بهینه و ارتقای سازوکارهای مدیریتی است. در نهایت، آینده گیلان نه صرفاً در جذب گردشگر، که در بازتعریف نقش این استان به‌عنوان یک مرکز الهام‌بخش در قلمرو فرهنگی ایران و جهان رقم خواهد خورد؛ جایگاهی که در آن، میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری نه صرفاً عناصر اقتصادی، بلکه ابزارهایی برای تحکیم هویت ملی، توسعه متوازن و تعاملات تمدنی خواهند بود.