چاپ

پیام ویژه - همین نوروز سال گذشته هیچ‌کسی نمیدانست سال بعد را مسعود پزشکیان به عنوان رئیس جمهور نو خواهد کرد اما حادثه تلخ سقوط بالگرد سید ابرهیم رئیسی در اواخر اردیبهشت سال گذشته و برگزاری انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در ایران باعث شد مسعود پزشکیان پس از شانزده سال وکالت مردم در بهارستان، رخت ریاست جمهوری به تن کند و راهی پاستور شود.

مسعود پزشکیان بدون شک یکی از چهره‌های سالی بود که گذشت چرا که حالا او را با پیروزی در انتخابات به عنوان نهمین رئیس‌جمهور ایران می‌شناسیم.
چهره اول سالی که گذشت: ابراهیم رئیسی
این انتخابات در دو مرحله انجام گرفت. در دور اول، که در 8 تیر 1403 برگزار شد، پزشکیان با کسب بیش از 10 میلیون و 415 هزار رأی، جایگاه نخست را به دست آورد، اما چون نتوانست بیش از 50 درصد آرا را کسب کند، انتخابات به دور دوم کشیده شد. در دور دوم، که در 15 تیر 1403 برگزار شد، او با سعید جلیلی رقابت کرد و با کسب بیش از 16 میلیون و 384 هزار رأی (حدود 53 درصد آرا) به پیروزی رسید.
یک اصولگرای اصلاح‌طلب
پزشکیان در این انتخابات به عنوان نامزد مورد حمایت جبهه اصلاحات ایران وارد رقابت شد. او ابتدا در 12 خرداد 1403 در وزارت کشور ثبت‌نام کرد و در 20 خرداد صلاحیتش توسط شورای نگهبان تأیید شد. از میان نامزدهای پیشنهادی جبهه اصلاحات (شامل اسحاق جهانگیری و عباس آخوندی)، تنها او تأیید صلاحیت شد و با حمایت چهره‌هایی مانند سیدمحمد خاتمی و حسن روحانی توانست پایگاه رأی خود را تقویت کند.
وعده‌های مسعود
او با پیشینه‌ای به‌عنوان پزشک فوق‌تخصص جراحی قلب، وزیر بهداشت دولت خاتمی (1380-1384) و نماینده چندین دوره مجلس، وارد عرصه ریاست‌جمهوری شد. او در جریان کارزار انتخاباتی خود برای ریاست‌جمهوری 1403، برنامه‌ها و وعده‌هایی را مطرح کرد که عمدتاً بر مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاست خارجی و فرهنگی متمرکز بود. او به عنوان نامزد جبهه اصلاحات، رویکردی عمل‌گرایانه و مبتنی بر حل مشکلات موجود با تکیه بر قانون و اجماع داخلی ارائه داد، بدون اینکه به شعارهای بزرگ و غیرواقع‌بینانه روی آورد.
اقتصاد و معیشت
رشد اقتصادی 8 درصدی: پزشکیان بارها تأکید کرد که دستیابی به رشد اقتصادی 8 درصدی، که در برنامه‌های توسعه ایران هدف‌گذاری شده، نیازمند جذب سالانه 200 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی است. او معتقد بود این هدف بدون باز کردن مرزها و بهبود روابط بین‌المللی ممکن نیست.
شفافیت اقتصادی و FATF: او از پیوستن ایران به گروه ویژه اقدام مالی (FATF) حمایت کرد و آن را برای شفافیت اقتصادی و تسهیل مراودات بانکی بین‌المللی ضروری دانست. پزشکیان استدلال کرد که بدون رفع این موانع، حتی کشورهایی مثل چین در ایران سرمایه‌گذاری نخواهند کرد.
حذف موانع تجاری: او خواستار کاهش محدودیت‌های غیرتعرفه‌ای بر تجارت و حذف قیمت‌گذاری دستوری شد تا فضای کسب‌وکار بهبود یابد.
تقویت پول ملی: پزشکیان بر لزوم کاهش وابستگی به دلار و تقویت ارزش ریال تأکید داشت، هرچند جزئیات اجرایی مشخصی برای این موضوع ارائه نکرد.
سیاست خارجی
بهبود روابط با غرب: پزشکیان بر ضرورت مذاکره با غرب برای کاهش تحریم‌ها و احیای توافق هسته‌ای (برجام) تأکید کرد. او در مصاحبه‌ای با شبکه ان‌بی‌سی در ژانویه 2025 اعلام کرد که ایران آماده مذاکره اصولی با آمریکا است، اما به دنبال صلح و حل مسائل به نفع زیستن در جهان امروز است.
تقویت دیپلماسی منطقه‌ای: او همچنین از افزایش مبادلات با کشورهای همسایه و تبدیل سفارتخانه‌ها به سکوهای صادراتی سخن گفت، اما این ایده را به‌عنوان مکمل مذاکرات جهانی مطرح کرد، نه جایگزین آن.
مسائل اجتماعی و فرهنگی
حجاب و زنان: پزشکیان موضعی متعادل در قبال حجاب داشت. او طرح‌هایی مثل «طرح نور» (تشدید گشت ارشاد) را مورد انتقاد قرار داد و گفت با زور نمی‌توان حجاب را تحمیل کرد؛ بلکه باید از طریق کار فرهنگی پیش رفت. او همچنین وعده داد نگاه برابر به زنان و مردان را ترویج دهد و لایحه تأمین امنیت زنان را پیگیری کند.
رفع فیلترینگ: یکی از وعده‌های کلیدی پزشکیان، کاهش محدودیت‌های اینترنتی و رفع فیلترینگ بود. او معتقد بود این اقدام نه‌تنها هزینه‌های مردم (مثل خرید فیلترشکن) را کاهش می‌دهد، بلکه به رونق کسب‌وکارهای دیجیتال کمک می‌کند. با این حال، تا اواسط اسفند 1403، پیشرفت ملموسی در این زمینه گزارش نشده است.
وعده‌های دیگر
رفع تحریم‌ها: پزشکیان رفع تحریم‌ها را یکی از سه هدف اصلی خود (در کنار احقاق حقوق ملت و مبارزه با فساد) اعلام کرد، که مورد حمایت چهره‌هایی مثل مهدی کروبی نیز قرار گرفت.
یارانه نقدی: او به‌طور ضمنی از تداوم یا اصلاح نظام یارانه‌ها حمایت کرد، اما جزئیات آن را مشخص نکرد.
ارزیابی و چالش‌ها
پزشکیان در تبلیغات خود از ارائه وعده‌های غیرقابل‌اجرا پرهیز کرد و بیشتر بر نقد وضعیت موجود و لزوم اصلاحات تدریجی تمرکز داشت. با این حال، پس از پیروزی، اجرای این برنامه‌ها با موانعی مواجه شده است.