چاپ

پیام ویژه - در گزارشی بی‌سابقه از یک رسانه صهیونیستی، شماری از خلبانان و کادر نیروی هوایی رژیم صهیونیستی که مستقیماً در حملات به غزه مشارکت داشته‌اند، از تردید، پشیمانی و فشارهای اخلاقی و روانی فزاینده در سایه عملیات نظامی پرده برداشته‌اند که ناگفته‌هایی تلخ از پشت‌صحنه جنگ را آشکار می‌کند.
روزنامه «هاآرتص» در هفته‌نامه خود گفت‌وگویی مفصل با شماری از خلبانان، اپراتورهای هواپیماهای بدون سرنشین و پهپادها و افسران نیروی هوایی رژیم صهیونیستی انجام داده است. این افراد از آغاز جنگ به شکل مستقیم در حملات هوایی گسترده علیه نوار غزه مشارکت داشته‌اند.
این گزارش بر پایه مصاحبه‌های گروهی تهیه شده و به دلایل امنیتی، نام مصاحبه‌شوندگان افشا نشده است؛ چراکه آنها از جمله افرادی هستند که مستقیماً مسئول اجرای عملیات‌های بمباران و تخریب در غزه بوده‌اند، که به مرگ شمار زیادی از غیرنظامیان فلسطینی انجامیده است.
این گفت‌وگو که توسط دو روزنامه‌نگار به نام‌های «ایتای ماشیح» و «ران شمعونی» انجام شده، نمایی درونی از صحنه جنگ ارائه می‌دهد و از طریق گفته‌های خلبانان و اپراتورهای پهپادها، شکاف‌های روانی و اخلاقی که در میان آنها ظاهر شده را آشکار می‌کند.
شکاف روانی و اخلاقی؛ تردید و پشیمانی موج می‌زند
خلبانان در این گزارش از لحظات سرنوشت‌سازی سخن گفته‌اند که طی آن چهره افراد مورد هدف را پیش از حمله، یا هنگام تحلیل‌های پس از عملیات، بر صفحه نمایشگرهای پهپادها دیده‌اند؛ چهره کودکان، زنان و سالمندانی که ناگهان پدیدار شده‌اند. آنها شرح داده‌اند چگونه عملیات‌هایی که پیشتر به‌عنوان «وظایف عادی» انجام می‌دادند، اکنون به اقداماتی مملو از تردید و پشیمانی تبدیل شده‌اند.
برخی از آنها حتی درباره خود جنگ و ادامه آن گرفتار تردید شده‌اند.
علاوه بر فشارهای روانی، شمار زیادی از خلبانان نگرانی‌های فزاینده حقوقی خود را نیز ابراز کرده‌اند؛ به‌ویژه با افزایش صحبت‌ها از تحقیقات درباره جرایم جنگی و احتمال پیگردهای بین‌المللی. از دیدگاه آنها، «اجرای دستور» دیگر به‌تنهایی مصونیت لازم در برابر قوانین بین‌المللی را فراهم نمی‌کند.
این گفته‌ها تنها به بُعد شخصی محدود نمی‌شود، بلکه حاکی از تحولی در فضای درونی نهاد نظامی رژیم صهیونیستی است؛ به‌گونه‌ای که مسائلی چون حفاظت از غیرنظامیان، به یکی از محورهای اصلی بحث و گفت‌وگو در درون آن بدل شده است. این تحول تحت تأثیر چیزی است که اکنون «نگرانی اخلاقی» و پیامدهای حقوقی احتمالی نامیده می‌شود.
مصاحبه‌های روزنامه هاآرتص با شماری از اعضای نیروی هوایی رژیم صهیونیستی، از جمله خلبانان، اپراتورهای پهپاد، افسران پشتیبانی هوایی و حتی افسرانی که در خطوط مقدم جنگ حضور دارند، دیدگاه‌ها و مواضع آنها را از زمان آغاز جنگ علیه غزه در 7 اکتبر 2023 روشن می‌کند. طوریکه طولانی شدن مدت جنگ و شدت بالای قتل و ویرانی، بر پیچیدگی و فشار روانی آنها افزوده است. برخی از شرکت‌کنندگان در این گفت‌وگوها از احساسات سنگینی سخن گفته‌اند و از درگیری‌های درونی عمیقی روایت کرده‌اند. حتی برخی از آنها نسبت به ادامه خدمت نظامی خود دچار تردید شده‌اند.
در مقابل، افراد دیگری نیز هستند که آنچه در حال وقوع است را بخشی «طبیعی» از واقعیت جنگ تلقی می‌کنند، هرچند اذعان دارند که این واقعیت «تلخ» و «ناخوشایند» است. آنها ادعا کرده‌اند که آسیب‌های وسیع وارده به غیرنظامیان بی‌گناه، «عمدی» نبوده بلکه «نتیجه اجتناب‌ناپذیر» شرایط سخت جنگی و پیچیدگی میدانی است!
درگیر اما بی‌خبر
این گفته‌ها نشان می‌دهد که سیستم و چارچوب حملات هوایی ارتش اشغالگر به‌گونه‌ای تکه‌تکه طراحی شده که موجب می‌شود مشارکت‌کنندگان در مراحل مختلف عملیات نظامی، از تصویر کامل و پیامدهای انسانی حملات ناآگاه باشند. این بی‌اطلاعی عمدی از بُعد انسانی عملیات، به گفته برخی از آنها، در لحظه اجرای مأموریت به‌طور عامدانه از ذهن آنها حذف می‌شود.
در بخشی از این گفته‌ها، یک خلبان بازنشسته که در مقام افسر پشتیبانی هوایی در یکی از یگان‌ها در غزه حضور داشته می‌گوید: «نمی‌خواهم کسانی را که در کابین هدایت هواپیما هستند تحقیر کنم، اما خلبان واقعاً نمی‌داند که چه چیزی را هدف قرار می‌دهد.» او می‌افزاید: «پذیرفتن این موضوع خوشایند نیست، اما واقعیت این است که خلبانان در رنج هستند.»
او ادامه می‌دهد: «هیچ‌گونه اطلاعات دقیقی درباره آنچه در هدف وجود دارد به ما داده نمی‌شود. این امر، تصمیم‌گیری را در چارچوبی بسیار محدود از آگاهی قرار می‌دهد و معضل اخلاقی پیش‌روی‌ما را دوچندان می‌کند.»
از سوی دیگر، شماری از اعضای نیروی هوایی که مستقیماً در حملات دخیل نبوده‌اند، از اینکه در این عملیات‌ها درگیر نشده‌اند، ابراز آسودگی کرده‌اند. برخی از آنها به صراحت گفته‌اند که عمداً از فکر کردن به این مسئله خودداری می‌کنند. یکی از آنها اظهار داشته است: «چرا باید بار چیزی را که از عهده تحمل آن برنمی‌آیم، بر روح خود تحمیل کنم؟»
اجرای مأموریت در سایه شک و شبهه
«ر.» یکی از خلبانان ذخیره جنگنده اف-16، از دگرگونی شدید احساسی خود از زمان آغاز جنگ سخن گفته است. او که در آغاز جنگ را «عادلانه» می‌دانست، اکنون با درگیری‌های عمیق درونی روبروست. وی این وضعیت را «معضلی روزانه» توصیف می‌کند و می‌گوید که برخی از خلبانان به ترک پرواز می‌اندیشند، چراکه دیگر به فایده جنگ باور ندارند.
این خلبان نیروی هوایی ارتش اشغالگر تأکید می‌کند که «سؤال درباره هدف از بمباران، حتی در میان طرفداران کابینه، سیاسی نیست، بلکه اخلاقی و انسانی است.» او می‌گوید: «هر مأموریت هوایی سنگینی خود را دارد و اگر هدف آن را درک نکنم، چگونه می‌توانم ادامه دهم؟»
وی می‌گوید: «ممکن است به من گفته شود که هدف، یک فرمانده بلندپایه است، اما شاید در واقع یک نوجوان باشد و من نمی‌دانم که آیا مکان مورد هدف تخلیه شده است یا نه.»
او در پایان می‌گوید: «من به این اعتماد دارم کسی که اهداف را تعیین می‌کند، در تلاش است تا خسارات را کاهش دهد، اما در نهایت، این من هستم که باید با پیامدهای اعمالم زندگی کنم. شاید کسی تصمیم بگیرد که کشته شدن تا 10 غیرنظامی، آسیبی قابل‌تحمل است، اما من با آن کنار نمی‌آیم. با این وجود، این اعتماد را باید از پیش تعیین کرد. نمی‌توانم این بحث را درون اسکادران جنگنده‌ها باز کنم.»
بازار