چاپ

پیام ویژه - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
اظهارات اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مبنی بر امکان دستیابی به توافقی با ایران بدون نیاز به اقدامات نظامی، شکاف میان واشنگتن و تل‌آویو را بیش از پیش نمایان کرده است. دنیس سیترونوویچ، رئیس سابق میز ایران در سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، در تحلیلی که روز دوشنبه، هشتم اردیبهشت 1404 منتشر شد، به این اختلافات اشاره کرد و هشدار داد که اسرائیل ممکن است بار دیگر، همانند سال 2015، به دلیل مواضع غیرواقع‌بینانه خود، از تأثیرگذاری بر توافق احتمالی میان ایران و آمریکا بازبماند. این تحولات نشان‌دهنده ناکامی سیاست‌های جنگ‌طلبانه اسرائیل و غلبه رویکرد دیپلماتیک در تیم آمریکا است.
تضاد مواضع و مدل لیبی در برابر خط قرمز ایران
سیترونوویچ در تحلیل خود به تضاد آشکار میان مواضع بنیامین نتانیاهو و پیشرفت مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن در عمان اشاره کرد. نتانیاهو به کررات از اجرای «مدل لیبی» برای برنامه هسته‌ای ایران سخن گفت، پیشنهادی که خواستار برچیدن کامل زیرساخت‌های غنی‌سازی ایران است. این در حالی است که معاون وزیر خارجه ایران در مجلس تأکید کرد که مذاکرات عمان هرگز شامل چنین مطالبه‌ای نبوده، زیرا برچیدن زیرساخت‌های غنی‌سازی خط قرمز ایران است. این تضاد نشان می‌دهد که آمریکا، برخلاف خواسته‌های اسرائیل، رویکردی عمل‌گرایانه اتخاذ کرده است. اظهارات ترامپ، که از توافقی بدون بمباران سخن گفت، بیانگر آن است که تیم او، شامل استیو ویتکاف، نماینده ویژه، و جی‌دی ونس، معاون اول رئیس‌جمهور، توانسته‌اند جریان جنگ‌طلب کابینه را مهار کرده و دیپلماسی را در اولویت قرار دهند.
پیشرفت مذاکرات و غلبه بر کارشکنی‌های اسرائیل
مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا، که تاکنون سه دور آن در عمان برگزار شده، از اراده دو طرف برای کاهش تنش حکایت دارد.
سیترونوویچ اذعان کرد که با وجود بی‌اعتمادی عمیق میان تهران و واشنگتن و زمان اندک برای توافق، تمایل دو طرف به جلوگیری از تشدید تنش، آن‌ها را به استفاده از هر امکانی برای دستیابی به توافق سوق داده است. این پیشرفت، برخلاف انتظار اسرائیل، نشان می‌دهد که کارشکنی‌های تل‌آویو، از جمله فشار برای اقدامات نظامی، نتیجه‌ای جز انزوای تل اویو نداشته است. تیم دیپلماتیک آمریکا، با هدایت ویتکاف و حمایت ونس، توانسته بر جریان جنگ‌طلب غلبه کند و مذاکرات را به سمتی پیش ببرد که منافع مشترک، یعنی ایجاد ثبات، در اولویت باشد.
پذیرش واقعیات و شکست سیاست‌های ضدایرانی اسرائیل
سیترونوویچ هشدار داد که اسرائیل، با پافشاری بر مواضع غیرواقع‌بینانه، ممکن است بار دیگر در موقعیت سال 2015 قرار گیرد، زمانی که نتوانست بر برجام تأثیر بگذارد. او پیشنهاد کرد که اسرائیل باید تعریف واقع‌بینانه‌ای از یک «توافق خوب» ارائه دهد، به‌جای آنکه به مواضعی پایبند بماند که تأثیرگذاری‌اش را از بین می‌برد. این تحلیل نشان می‌دهد که اسرائیل اکنون با واقعیتی مواجه است که سیاست‌های ضدایرانی‌اش، مبتنی بر تشدید تنش، با شکست مواجه شده است. پیشرفت مذاکرات تهران-واشنگتن، که با میانجی‌گری عمان پیش می‌رود، اسرائیل را در موقعیتی قرار داده که چاره‌ای جز پذیرش این واقعیات ندارد. دولت ترامپ برخلاف دوره اول خود که با خروج از برجام همراه بود، اکنون دیپلماسی را در پیش گرفته و کارشکنی‌های اسرائیل را نادیده گرفته است. این تغییر، پیام روشنی به تل‌آویو دارد: سیاست‌های تهاجمی دیگر جایی در معادلات منطقه‌ای ندارد. این وضعیت، فرصتی برای ایران فراهم می‌آورد تا با تداوم دیپلماسی فعال، جایگاه خود را در منطقه تقویت کند.
بازار