چاپ

پیام ویژه - تصویر ذهنی ما از شهر انعکاسی از خاطرات مختلف ما از بخش های مختلف آن است. مجموع کیفیت محیط‌های خارجی و منابع مختلفی مانند تاریخ، فرهنگ، آداب و رسوم، صنعت، منظر و محیط زیست در خلق هویت محلی، غرور شهروندی، رضایت اجتماعی مورد نیاز هستند و بر رفتارهای اقتصادی نیز تاثیر می‌گذارند. فضاهای عمومی با تاثیر مهمی بر زندگی عمده مردم به عنوان نمادی برای سنت، آمال و آرزوهای آنها در می آیند.

به گزارش شهر، مسائل و مشکلات عمده در شهر تهران در حال حاضر و شرایط زندگی مردم تصویری منفی از این آمال ها را رقم می زند در نتیجه قدرت مانور آن را محدود می سازد. به منظور غلبه بر این مشکل نیاز است که بر دارایی‌های محیط به عنوان عامل مهمی در خلق یک احساس مشترک برای شهروندان همراه با غرور شهروندی، قدرت، عواطف سازنده در تعریف هر فضایی با هویت خاص خود افزوده شود.
هویت شهری شامل ارتباط عوامل مادی و غیرمادی در سطوح مختلف محلی، شهری، منطقه‌ای و ملی، مساله‌ای است که به شهرداران، مدیران شهری، طراحان و برنامه ریزان شهری مرتبط است. هویت از مردمی ناشی می‌شود که در آن زندگی می‌کنند و در طول زمان توسعه وگسترش می یابد، از عوامل مختلفی تاثیر می‌پذیرد و موجب تغییر بسیاری از چیزها می شود.
محیط شهری نیازها و ارزش‌های مردم ساکن در خود را بازگو می‌کند. پس مردم به عنوان ساکنان شهر دارای اهمیت اند. مردم ممکن است نسبت به مکانی احساس تعلق نکنند و در مراقبت و نگهداری آن کوشا نباشند. هویت یکی از اهداف مهم برای یک محیط خوب شهری در آینده است. ضرورت توجه به هویت از نظر مسئولان شهری شامل ایجاد حس مکان، برقرای امنیت، تشکیل جامعه محلی، متفاوت بودن و برندینگ شهری، ایجاد حس تعلق می شود.
چشم انداز توسعه بلند مدت شهر تهران که سیمای مطلوب شهر در افق طرح و میثاقی برای توسعه پایدار کلانشهر تهران ، هماهنگ با چشم انداز بیست ساله کشور است دارای هفت محور شرح ذیل است:
1. با اصالت و هویت ایرانی- اسلامی(شهری که برای رشد و تعالی انسان و حیات طیبه، سامان می یابد)
2. دانش پایه، هوشمند و جهانی
3. سرسبز و زیبا، شاداب و سرزنده با فضاهای عمومی متنوع و گسترده
4. امن و مقاوم در برابر انواع آسیب ها و مقاوم در برابر مخاطرات و سوانح
5. پایدار و منسجم با ساختاری مناسب برای سکونت، فعالیت و فراغت
6. روان با رفاه عمومی و زیرساخت های مناسب، همراه با تعدیل نابرابری ها و تامین عادلانه کلیه حقوق شهروندی
7. کلانشهری با عملکردهای ملی و جهانی و با اقتصاد مدرن و مرکزیت امور فرهنگی- پژوهشی و سیاسی در سطح کشور، و حداقل یکی از سه شهر مهم و برتر منطقه آسیای جنوب غربی
مروری کوتاه بر محورهای اول و هفتم بر ضرورت این مهم تاکید می‌کند که برای حفظ هویت تاریخی شهر تهران و در عین حال عملکردهای ملی و جهانی و با اقتصاد مدرن و مرکزیت امور فرهنگی- پژوهشی و سیاسی در سطح کشور، بافت تاریخی تهران به تولید ارزش نیاز دارد.
در همین راستا می توان از مفهوم فضاهای شهری پیشرو- باز تعریف مفهوم هویت در فرآیند توسعه شهری و پدیده جهانی شدن- نام برد که خود می تواند موضوع پژوهشی مجزا باشد. با این وجود، ضرورت آن را می توان در این مهم خلاصه کرد که امروزه کمتر به ظرفیت بالقوه فضاهای شهری در حفظ و یا ایجاد هویت مکان دقت می شود.
فضاهای شهری در حال حاضر دچار اغتشاش و بی‌هویتی است. هویت شهری در طول زمان و بر اساس فعالیت‌های گروه‌های مختلف تغییر شکل پیدا می‌کند و از جنبه‌های مختلف فردی، جمعی، خارجی(محیطی) قابل بررسی است. هویت کلان شهر تهران معمولا از سابقه تاریخی آنها ناشی می‌شود.
با گسترش وسایل حمل و نقل این شهرها از شهر تک عملکردی تغییر شکل یافتند و شکل جدیدی از مدل شهری با عملکردهای جدید اقتصادی، تولیدی، فرهنگی، زیست محیطی و ساختارهای اجتماعی پیدا کرده‌اند. بافت‌های تاریخی هر شهر، فرصتی مناسب برای احیای زندگی بومی و بازگرداندن زندگی اصیل گذشته مردم به آن‌ها هستند.
بافت قدیم تهران، جزئی از خاطره، شناسنامه و هویت تهران است و در مقابل، بافت جدید باید نیازهای کنونی را برطرف کند. بطور خلاصه هویت تاریخی شهر تهران باید حفظ شود و در عین حال به دنبال ایجاد هویت های جدید برای آن بود. بافت تاریخی تهران به تولید ارزش نیاز دارد.
خبرنگار :مهشید فرجی