بزرگنمايي:

پیام ویژه - اعتماد / « آژانس هوش مصنوعی » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته هادی حق‌شناس است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
در اولین دیدار رهبر معظم انقلاب با دولت چهاردهم نکات مهمی را تذکر دادند. اما به‌نظر می‌رسد که یک نکته بسیار مهم‌تر از سایر نکات مطرح شده بود چرا که نکته ذکر شده برگرفته از تجارت گذشته و نگاه به منابع نسل‌های آینده ایرانیان داشت. به عنوان مقدمه باید گفت که شاه در همان مقطع زمانی که پاکستان و هندوستان و رژیم اشغالگر قدس به تکنولوژی اتمی دست پیدا می‌کردند ایران هم می‌توانست اتمی بشود و اگر شده بود شاید امروز نیاز نبود مردم ایران برای استفاده از مزایای اتم در بخش‌های کشاورزی، صنعتی و به ویژه درمانی ده‌ها میلیارد دلار هزینه اضافی بپردازند. همچنان که اگر درآمدهای افسانه‌ای نیمه اول دهه پنجاه که نفت به‌ازای هر بشکه به قیمت 4-5 برابر به فروش رفت به‌جای واردات کالاهای مصرفی و اضافه بر نیاز کشور صرف زیرساخت‌های توسعه کشور مثل شبکه راه آهن یا راه می‌شد آنگاه مدل توسعه کشور با قدرت بیشتری ثروت خلق می‌کرد.
البته در اینجا نمی‌خواهم به ابعاد توسعه‌نیافتگی کشور چه بعد و چه قبل از انقلاب بپردازم بلکه فقط می‌خواهم از یک تجربه پر هزینه اتمی شدن بهره بگیرم تا تجربه هزینه پروژه مذکور برای استفاده از پروژه هوش مصنوعی مجددا تکرار نگردد. هوش مصنوعی یعنی استفاده از ظرفیت هوش انسانی خودساخته که در بسیاری از موارد کارها را بهتر از انسان و با هزینه کمتر و در زمان کوتاه‌تر و با کیفیت و بهره‌وری بیشتر انجام می‌دهد. هوش مصنوعی به نقطه عطفی رسیده است که می‌تواند هر صنعتی را متحول کند. امروز از هوش مصنوعی در 3 سطح بهره گرفته می‌شود. در سطح اول پیش‌بینی وضعیت آب و هوا، رزرو بلیت‌های راه آهن، یا رزرو غذا، یا نوبت دهی دستگاه‌های خدمات‌رسانی مثل بانک‌ها... در سطح دوم انجام هرکاری که انسان انجام می‌دهد او می‌تواند رفتار انسان را تقلید کند و مجددا انجام دهد. و در سطح سوم هوش مصنوعی می‌تواند هرکاری را بهتر از انسان انجام دهد . هوش مصنوعی می‌تواند بهتر از کارشناس برنامه بنویسد، خلاقیت‌هایی هم سطح او داشته باشد، به کامپیوترها این امکان را می‌دهد که داده‌ها را تجزیه و تحلیل کند، الگوها را شناسایی کند، تصمیم‌سازی کند، یاد بگیرد و در نهایت مجموعه عملکرد هوش مصنوعی نتایج زیر را به دنبال داشته باشد.

افزایش بهره‌وری، تحول در الگوهای اقتصادی، حل مسائل پیچیده، تحول در بخش درمان به لحاظ تشخیص بیماری، تحول در بازار سرمایه، مدیریت بازار سرمایه، تحول در حمل و نقل و رانندگی، تحول در صنعت، کشاورزی و حتی ترجمه کتاب و در نهایت خلق بسته‌های نرم‌افزاری مثل ChatGPT برای پاسخ به هرسوال در کوتاه‌ترین زمان ممکن.
اینها از نتایج صبح هوش مصنوعی است. هنوز به تعبیر رهبری، ابرقدرت‌ها به لایه‌های زیرین هوش مصنوعی نرسیده‌اند. ما هم نرسیده‌ایم. هر کشور یا کشورهای زرنگ دنیا به تعبیر رهبری اگر به لایه‌های زیرین هوش مصنوعی برسند آنگاه آژانسی مثل آژانس انرژی اتمی می‌سازند که هدف آنها مجبور کردن کشورهای دیگر برای دست نیافتن به دانش مذکور خواهد بود؛ همچنان که پس از تشکیل آژانس اتمی چنین کردند. و در گذشته قرار گرفتن ماهواره در مدار 750 کیلومتری زمین در سال 99 چنین کرده‌اند و البته باز در گذشته حضور در قطب شمال یا شمالگان چنین شده است که جز چند کشور محدود سایر کشورها حق حضور در قطب شمال را ندارند. در مورد قطب جنوبگان در حال محدودسازی برای حضور سایر کشورها هستند. همین بحث برای حضور کشورها در عمق اقیانوس‌ها در حال برنامه‌ریزی هستند. اینگونه موارد در آینده بیشتر خواهد بود. به‌نظر می‌رسد در آینده‌ای نه چندان دور کشتی‌های خودران که با ماهواره کار می‌کنند چه بسا فقط حق کشتیرانی در آب‌های بین‌المللی را محدود به کشورهایی بدانند که دارای ماهواره برای کنترل کشتی‌ها بر آب‌های بین‌المللی باشند. راهکار چیست؟ 2 راهکار مهم وجود دارد که در اینجا باید به آن تاکید کنیم. اول اینکه نمایندگان ایران چه از منظر بخش‌های دولتی چه از منظر بخش‌های خصوصی باید در مجامع بین‌المللی حضور داشته باشند تا در هنگام تصمیم‌سازی یا تصمیم‌گیری از منابع ایران دفاع کنند. برای اثر‌گزاری در مجامع بین‌المللی نباید اعزام کارشناسان مربوطه در فرآیند اداری معطل بماند یا به دلیل صرفه‌جویی هزینه‌های عرضی چنین ماموریت‌هایی با اخلال مواجه شود. پرداخت چند ده میلیون دلار هزینه ماموریت کارکنان دولت به مجامع بین‌المللی بسیار ناچیز در مقابل دفاع از منافع ملی است. اما از طرفی دیگر راهبرد کشور مهم است. نهادهای پژوهشی کشور به خصوص وزارت علوم تا دیر نشده است باید توجه به هوش مصنوعی در اولویت اول خود قرار بدهند . وگرنه نسل یا نسل‌های آینده مجبورند هزینه‌ای مثل هزینه اتمی شدن ایران را برای دسترسی به دانش هوش مصنوعی بپردازند. تازه اگر منابع چنین هزینه‌ای تا آن زمان وجود داشته باشد. در پایان ذکر این نکته بسیار مهم است که برخی از گفتارها و رفتارهای ما می‌تواند قدرت‌نمایی ظاهری باشد لذا باید حضور موثر هم در مراکز تحقیقاتی دنیا و هم در مجامع بین‌المللی داشته باشیم تا هم بتوانیم از دانش روز دنیا بهره بگیریم و هم در تصویب قوانین بین‌المللی از حق مردم ایران دفاع کنیم .