بزرگنمايي:

پیام ویژه - شرق /متن پیش رو در شرق منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
عباس عبدی ابتدا به ساکن روند سریع و سیال تحولات سوریه را ناشی از «تغییر موازنه قوا در منطقه خاورمیانه» می‌داند و در تشریح و تبیین نکته خود باور دارد: «این تغییر موازنه قوا در غرب آسیا، هم به لحاظ روانی و هم به لحاظ میدانی، باعث تفوق نیروهای مخالف بشار اسد بر حکومت سوریه شده است». چرا‌که از نظر این تحلیلگر: «حکومت سوریه یک حکومت نظامی-امنیتی بود که به طور کلی اتکای خود را بر دو ویژگی مذکور (نظامی‌گری و نگاه امنیتی) قرار داد و طی 12 سال گذشته و با شکل‌گیری گونه اعتراضات مردمی در این کشور، شدت نیازمندی اسد و حکومت دمشق به نیروهای خارجی و مشخصا تهران و مسکو برای مواجهه با این اعتراضات افزایش پیدا کرد». با توجه به نکات یادشده، او این نتیجه را می‌گیرد: «اگر روسیه در پشت پرده سازشی انجام داده باشد و هم‌زمان با آن، شاهد ضعف میدانی ایران و حزب‌الله در حمایت از حکومت اسد بوده باشیم، طبیعی است که حکومت سوریه هم احساس ضعف کرده و دست خود را به نشانه تسلیم بالا برده باشد».
این کارشناس در ادامه گپ‌وگفت خود با «شرق»، علت سقوط سریع بشار اسد را هم به بوته تحلیل برده و این گزاره محتمل را پیش می‌کشد: «شاید ارتش سوریه هم در این بین توافقاتی را انجام داده باشد». اما درنهایت از زاویه نگاه عبدی: «جنگ داخلی 14‌ساله سوریه این کشور را مستهلک کرده بود، به طوری که دیگر تداوم این شرایط برای سوری‌ها قابل تحمل نبود و جامعه این کشور را به‌شدت خسته کرد و در کنار آن، کشورهای حامی حکومت سوریه هم طی سال‌های اخیر، هم به لحاظ مادی، هم به لحاظ سیاسی و دیپلماتیک و هم به لحاظ نظامی و لجستیک بسیار ضعیف شدند». با چنین قرائتی او طبیعی می‌بیند: «بشار اسد مقاومت در‌برابر مخالفان خود را بی‌فایده تلقی کرده باشد و به حکومتش پایان داد». اما درباره حدود و ثغور «سوریه پسااسد» نیز این روزنامه‌نگار نگاهی محتاطانه و در‌عین‌حال نه‌چندان خوش‌بینانه دارد و به گفته او: «بعید است که این کشور با حضور این میزان گروه‌های مختلف سیاسی و مسلح و همچنین بازیگری و بازیگردانی کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای (در سوریه)، بتواند در کوتاه‌مدت به ثبات نسبی برسد». و در ادامه چنین ارزیابی‌ای، او متذکر می‌شود: «قطعا سوریه با بحران‌های عمیقی مواجه خواهد شد و به همین منظور نمی‌توان پیش‌بینی کرد‌ چه اتفاقاتی در این کشور روی خواهد داد».

مهدی بازرگان