بزرگنمايي:

پیام ویژه - روزنامه سازندگی /متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
آنچه این روزها نشست داووس را برای ایرانیان مهم کرده، حضور محمدجواد ظریف در مرتفع‌ترین شهر اروپا و احتمال از سرگیری مذاکرات برای بهبود روابط ایران با غرب است.
نشست داووس که یکی از مهم‌ترین و پرخبرترین نشست‌های سالانه جهان است از 20 تا 24 ژانویه برگزار می‌شود. نام این شهر کوهستانی زمانی سر زبان‌ها افتاد که مجمع جهانی اقتصاد، نشست سالانه خود را به این محل آورد و اکنون نام این شهر و اجلاس سالانه آن به این دلیل برای ایرانیان اهمیت پیدا کرده چون بوی مذاکره از آن به مشام می‌رسد. گفته می‌شود، محمدجواد ظریف با دعوت رسمی مجمع جهانی اقتصاد برای شرکت در پنجاه‌وپنجمین اجلاس این مجمع، ایران را به مقصد سوئیس ترک کرده است. آقای ظریف بارها در نشست‌های سالانه داووس شرکت داشته اما امسال به ‌عنوان معاون رئیس‌جمهوری ایران به این شهر سفر کرده است. از دیدارهای پیدا و پنهان آقای ظریف اطلاعی در دسترس نیست اما ظاهراً گفت‌وگو با فرید زکریا، مجری سی‌ان‌ان در دستور کار معاون رئیس‌جمهوری ایران است. در نشست‌های سالانه داووس، سیاستمداران به گفت‌وگوهای پیدا و پنهان می‌پردازند که اغلب این گفت‌وگوها دور از چشم خبرنگاران اتفاق می‌افتد و جامعه ایران امیدوار است در کنار تلاش‌های دولت چهاردهم برای تقویت رابطه با شرق، رابطه با کشورهای غربی نیز در دستور کار قرار گیرد و محمدجواد ظریف که نماد مذاکره است، با دست پر بازگردد. ظن مذاکره در نشست داووس درحالی تقویت شده که صداوسیما حمله به مذاکره و ظریف را شروع کرده است. روزنامه اطلاعات در این زمینه نوشت:«برنامه‌های ویژه صداوسیما در دعوت از مخالفان مذاکره و حمله به تیم مذاکره قبلی برجام به ‌ویژه جواد ظریف و تهیه گزارش‌های خبری درباره آثار و تبعات زیان‌بار برجام به تعبیر متولیان و برنامه‌سازان سیمایی ازجمله تلاش‌هایی است که در جریان است تا قبل از اینکه حتی مذاکره‌ای در کار باشد یا گفت‌وگویی آغاز شود، مرگ آن را از همین حال رقم بزنند».
با این حال، از آنجا که داووس بستری برای مذاکره و تصمیم‌گیری است باید امیدوار باشیم که محمدجواد ظریف به تخریب نیروهای مخالف مذاکره وقعی ننهد و با نمایندگان کشورهای غربی به مذاکره بنشیند تا از توطئه‌ علیه ایران جلوگیری کند. چنان‌که در سال 1988 یونان و ترکیه با توافق نهایی در داووس از درگیری مسلحانه جلوگیری کردند. در دهه 1990 داووس میزبان دست دادن سیاستمدارانی بود که به پایان آپارتاید در آفریقای جنوبی کمک کردند.
زمانی که خبر سفر ظریف به داووس مخابره شد، رسانه‌های اصولگرا به طرح پرسش‌هایی درباره این سفر پرداختند. خبرگزاری فارس نوشت: «محمدجواد ظریف برای شرکت در مجمع جهانی اقتصاد (داووس 2025)، به سوئیس رفته است که شائبه‌ها پیرامون اهداف این سفر افزایش یافته است». فارس در ادامه نوشت:«بنابر اخبار اعلامی از سوی دولت، ظریف قرار است در این سفر علاوه بر مشارکت در برنامه‌های اجلاس و حضور در میزگردهای پیش‌بینی شده با موضوعات مختلف منطقه‌ای و جهانی، در یکی از جلسات اصلی مجمع با فرید زکریا، مجری سی‌ان‌ان، نیز گفت‌وگو کند».
خبرگزاری اصولگرای فارس با اشاره به اینکه طی ادوار گذشته از طرف ایران وزیر امور خارجه به‌عنوان نماینده ایران در داووس شرکت می‌کرد، به طوری که سال گذشته نیز شهید امیرعبداللهیان در نشست داووس شرکت کرد، نوشت:«حضور ظریف در این اجلاس با سمت معاون راهبردی رئیس‌جمهور درحالی صورت گرفته که طبق قانون مجلس انتصاب وی در این جایگاه منع قانونی دارد».
حسین کنعانی‌مقدم، تحلیل‌گر مسائل سیاسی در گفت‌وگو با فارس گفته است: «این‌گونه حضور غیرمنتظره ظریف در سوئیس شائبه مذاکرات پنهان و دور از هماهنگی را تقویت می‌کند و اگر هم قرار باشد تحولاتی در سطح دیپلماتیک رقم بخورد باید طبق روال آن و از طریق وزارت خارجه و در چارچوب‌های قوانین جمهوری اسلامی باشد». آقای کنعانی‌مقدم همچنین گفته:«‌دخالت یک معاونت غیرمرتبط و غیرقانونی در امور رسمی و خارجی کشور، انحراف از مر قانون است». پس از انتشار این نظرات، موضوعی که ذهن‌ها را بیشتر درگیر کرد، اظهارنظر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود که در حاشیه اجلاس داووس در سوئیس در گفت‌و‌گو با خبرنگاران گفت: «ایران باید به تفاهم درباره فعالیت اتمی خود با دولت دونالد ترامپ برسد تا از کشاندن خاورمیانه به یک درگیری نظامی دیگر جلوگیری کند».
3 هزار سیاستمدار
جز آقای ظریف که نماینده رسمی دولت ایران به حساب می‌آید، حدود 3 هزار سیاستمدار و کارآفرین از 130 کشور جهان در این رویداد حضور می‌یابند. حدود 350 مقام ارشد ، شامل 60 رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر از مناطق کلیدی جهان در این تفرجگاه کوهستانی شرکت خواهند کرد. از میان بیش از 350 رهبر دولتی جهان می‌توان به حضور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری منتخب ایالات‌متحده و اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا اشاره کرد.
دینگ شوئشیانگ، معاون نخست‌وزیر جمهوری خلق چین؛ خاویر میلی، رئیس‌جمهوری آرژانتین؛ اولاف شولتس، صدراعظم آلمان؛ روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا؛ ماتاملا سیریل رامافوسا، رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی؛ و پدرو سانچز، نخست‌وزیر اسپانیا نیز در این رویداد شرکت خواهند کرد. همچنین کارین کلر-سوتر، رئیس کنفدراسیون سوئیس 2025، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر جمهوری ارمنستان؛ الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان؛ محمد یونس، مشاور ارشد دولت بنگلادش؛ الکساندر دی کرو، نخست‌وزیر بلژیک؛ فلیکس آنتوان تشیسکدی تشیلومبو، رئیس‌جمهور جمهوری دموکراتیک کنگو؛ مصطفی مدبولی، نخست‌وزیر مصر و عبداللطیف رشید، رئیس‌جمهوری عراق، در این رویداد حضور خواهند داشت. سایمون هریس، نخست‌وزیر ایرلند؛ اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهوری اسرائیل؛ محمد مصطفی، نخست‌وزیر تشکیلات خودگردان فلسطینی و دینا بولوارته، رئیس‌جمهوری پرو به همراه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین در این رویداد شرکت خواهند کرد.
علاوه بر این رهبران سازمان‌های بین‌المللی که در این رویداد شرکت می‌کنند شامل: آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد؛ نگوزی اوکونجو-ایویلا، مدیرکل سازمان تجارت جهانی؛ کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول و مارک روته، دبیرکل ناتو هستند. تدروس آدهانوم، مدیرکل سازمان جهانی بهداشت و آچیم اشتاینر، مدیر برنامه توسعه سازمان ملل نیز در داووس حضور خواهند داشت.همچنین بیش از 1600 مدیر کسب‌وکار خصوصی، ازجمله بیش از 900 مدیرعامل و رؤسای شرکت‌های عضو و شریک مجمع جهانی اقتصاد، در این رویداد شرکت می‌کنند که بیش از 120 نفر از آنها از نوآوران جهانی، پیشگامان فناوری و شرکت‌های یونیکورنی هستند که درحال تحول صنایع هستند. نشست سالانه داووس رهبران دولت، تجارت و جامعه مدنی را گرد هم می‌آورد تا دستور کار سال را برای اینکه سیاستمداران چگونه می‌توانند جهان را به مکانی بهتر برای همه تبدیل کنند، تنظیم کنند.
در داووس چه چیزی برای مذاکره وجود دارد؟
اجلاس جهانی داووس همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گردهمایی‌های بین‌المللی شناخته می‌شود که در آن رهبران سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فناوری از سرتاسر جهان گرد هم می‌آیند تا درباره مسائل کلیدی و چالش‌های جهانی بحث و تبادل‌نظر کنند. این نشست‌ها تنها به مکانی برای گفت‌وگو محدود نمی‌شود، بلکه به ‌طور مداوم به ایجاد تغییرات واقعی و ایجاد توافقات بین‌المللی منجر شده است. در دنیای پیچیده امروز که بحران‌های جهانی از هر سو، از تغییرات اقلیمی گرفته تا مشکلات اقتصادی و بحران‌های سیاسی، به هم تنیده شده‌اند، داووس فرصت مناسبی ست برای پرداختن به این مسائل و دستیابی به راه‌حل‌های جامع.
اجلاس داووس 2025 در شرایطی برگزار خواهد شد که جهان در مواجهه با مجموعه‌ای از چالش‌ها قرار دارد که هر یک از آنها نیازمند همکاری و هم‌افزایی جهانی است. بحران هزینه زندگی و تورم جهانی، ناشی از عواملی همچون جنگ اوکراین و تغییرات اقلیمی، یکی از بحران‌هایی است که فشارهای زیادی به مردم وارد کرده است. در این راستا، رهبران جهانی باید تصمیمات دشواری بگیرند تا تعادلی میان حمایت از شهروندان خود و کنترل بحران‌های اقتصادی برقرار کنند. علاوه بر این، بحران تغییرات اقلیمی و آسیب‌های آن به اکوسیستم‌ها و اقتصادهای جهانی، همچنان از مسائل حیاتی است که نیازمند تعهدات جدی و اقدامات فوری است. در کنار این مسائل، انقلاب صنعتی چهارم با پیشرفت‌های سریع در زمینه‌های هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی و اینترنت اشیاء، چالش‌های جدیدی را در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی به وجود آورده است. این پیشرفت‌ها نیازمند چارچوب‌های جهانی و هماهنگ برای مدیریت مسئولانه و پایدار فناوری‌ها هستند. اجلاس داووس 2025 می‌تواند فرصت مناسبی برای ایجاد این چارچوب‌ها و هم‌افزایی بیشتر در سطح بین‌المللی باشد. در نهایت، اجلاس داووس 2025 نه‌تنها فرصتی برای گفت‌وگو و تبادل‌نظر است، بلکه می‌تواند نقش کلیدی در شکل‌دهی به آینده‌ای پایدار و عادلانه‌تر ایفا کند. با توجه به شرایط پیچیده و بحران‌های مختلف، این اجلاس می‌تواند زمینه‌ساز تصمیمات موثر و استراتژیک برای مقابله با چالش‌ها و ساختن جهانی بهتر و قابل زیست برای نسل‌های آینده باشد. داووس 2025 فرصتی برای بازاندیشی در مورد مسیر توسعه جهان و تجدید تعهدات جدی برای حفاظت از سیاره و آینده بشریت است.
چالش‌های داووس 2025
جهان امروز با مجموعه‌ای از چالش‌های به‌هم‌پیوسته و پیچیده مواجه است که در اجلاس داووس 2025 نیز به‌عنوان محورهای اصلی مورد بررسی قرار خواهند گرفت. بحران هزینه زندگی، جنگ اوکراین، تغییرات اقلیمی، ناامنی غذایی و پیامدهای انقلاب صنعتی چهارم، همگی نشانه‌ای از درهم‌تنیدگی مشکلات بشری و ضرورت یافتن راه‌حل‌های جامع و هماهنگ هستند. بحران هزینه زندگی که در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌های اساسی مردم و دولت‌ها تبدیل شده، ناشی از عواملی مانند تورم جهانی و افزایش هزینه‌های انرژی است. کارشناسانم جمع جهانی اقتصاد (WEF) پیش‌بینی کرده‌اند که این بحران در نتیجه جنگ اوکراین و پیامدهای اقتصادی آن تشدید خواهد شد. رهبران جهانی در داووس 2025 با دوراهی سختی مواجه هستند: تخصیص منابع بیشتر برای حمایت از شهروندان و کاهش فشار اقتصادی یا افزایش نرخ بهره برای کنترل تورم که خود خطر رکود جهانی را به همراه دارد. این انتخاب دشوار نشان‌دهنده اهمیت سیاست‌گذاری‌های متوازن است، موضوعی که در داووس 2025 به تفصیل بررسی خواهد شد. ادامه جنگ در اوکراین نیز، فراتر از میدان نبرد، تاثیرات گسترده‌ای بر امنیت جهانی، تامین انرژی و زنجیره تولید غذا گذاشته است. این درگیری، علاوه بر تشدید بحران هزینه زندگی، همکاری‌های جهانی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. داووس 2025 می‌تواند بستری برای تقویت دیپلماسی و ایجاد تعهدات بین‌المللی برای حمایت از صلح و بازسازی باشد. حضور هیات‌های اوکراینی و سخنرانی ولودیمیر زلنسکی ازجمله نشانه‌های این تلاش‌هاست.
بحران آب‌وهوا، یکی دیگر از محورهای اصلی اجلاس، تهدیدی است که در گزارش‌های اخیر WEF به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین ریسک‌های جهانی معرفی شده است. با وجود این، مسائل فوری‌تر مانند هزینه زندگی و جنگ اغلب توجه‌ها را از این بحران حیاتی منحرف کرده‌اند. داووس 2025، همچون نشست‌های گذشته، بر نیاز به کربن‌زدایی، انتقال انرژی و ایجاد زیرساخت‌های پایدار تمرکز خواهد داشت. اما سوال کلیدی این است که آیا رهبران جهان این بار آمادگی عملی برای مقابله با این بحران خواهند داشت؟ ناامنی غذایی نیز به دلیل ارتباط تنگاتنگ با تغییرات اقلیمی و کاهش تنوع زیستی، از دیگر موضوعات برجسته اجلاس خواهد بود. افزایش قیمت مواد غذایی، کاهش تولید و تاثیر بلایای طبیعی، میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان در معرض گرسنگی قرار داده است. در داووس 2025، موضوع تامین امنیت غذایی با همکاری بین‌المللی و استفاده از فناوری‌های نوین کشاورزی بررسی خواهد شد.
در نهایت، انقلاب صنعتی چهارم و پیشرفت‌های تکنولوژیک نیز در مرکز توجه قرار دارند. هوش مصنوعی، محاسبات کوانتومی و اینترنت اشیا فرصت‌های بزرگی را ایجاد کرده‌اند، اما همزمان دولت‌ها را با چالش‌های جدی در حوزه امنیت، قوانین و همگامی با سرعت پیشرفت‌ها روبه‌رو کرده‌اند. داووس 2025 می‌تواند راهکاری برای ایجاد چارچوب‌های جهانی در مدیریت فناوری و کاهش شکاف بین مقررات و نوآوری ارائه دهد. تمام این مسائل نشان می‌دهند که جهان در آستانه تغییرات بزرگی قرار دارد و همکاری جهانی، مانند آنچه در اجلاس داووس به دنبال آن است، کلید حل این چالش‌های پیچیده خواهد بود.