بزرگنمايي:

پیام ویژه - اکو ایران / در آبان 1403 تورم دهک‌های فقیر نسبت به مهر ماه افزایش یافت به طوری که در برخی دهک‌های ضعیف به بالای 3 درصد هم رسید.
آمارهای اخیر از مرکز آمار نشان می‌دهد که روند تورم در کشور در آبان ماه 1403 نسبت به ماه‌های گذشته همچنان صعودی بوده است. نرخ تورم ماهانه به 2.8 درصد رسید که نشان‌دهنده افزایش هزینه خانوارها برای تهیه سبد مصرفی یکسان از کالاها و خدمات است. علاوه بر این، تورم نقطه به نقطه نیز در آبان 1403 به 32.5 درصد رسید که نشان‌دهنده افزایش چشمگیر قیمت‌ها در مقایسه با همین ماه در سال گذشته است. در مقابل، تورم سالانه به روند کاهشی خود ادامه داده و به 33.1 درصد رسید، که نشان‌دهنده کاهش نسبی فشار تورمی در یک سال گذشته است. با این حال، وضعیت تورم در هر استان و دهک هزینه‌ای تفاوت‌های چشمگیری داشته است.
بازار
وضعیت تورم در استان‌ها
در سطح استان‌ها، وضعیت تورم ماهانه بسیار متفاوت بوده است. استان لرستان با نرخ تورم ماهانه 4.4 درصد در صدر قرار داشته و از میانگین کشوری که 2.8 درصد بوده است، فاصله زیادی دارد. به دنبال آن، استان کردستان با تورم 4.3 درصدی قرار گرفته است. این دو استان از بالاترین نرخ‌های تورم ماهانه در کشور برخوردار بوده‌اند. از طرف دیگر، استان سمنان کمترین نرخ تورم ماهانه را در آبان ماه تجربه کرده است که تنها 1.9 درصد بوده است. همچنین، تورم در 9 استان دیگر کشور بین 3 تا 4 درصد بوده که نشان‌دهنده این است که در برخی مناطق، تورم همچنان در سطوح بالایی قرار دارد.
در استان‌های مختلف کشور، تورم ماهانه در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری بوده است. به طور خاص، نرخ تورم ماهانه در مناطق روستایی 3 درصد گزارش شده که نسبت به 2.8 درصد در مناطق شهری، تفاوت قابل توجهی دارد. این تفاوت به دلیل سهم بالاتر اقلام خوراکی در سبد مصرفی خانوارهای روستایی است. بنابراین، افزایش قیمت خوراکی‌ها به طور خاص فشار بیشتری به خانوارهای روستایی وارد کرده است.
وضعیت تورم در دهک‌های مختلف
در سطح دهک‌های هزینه‌ای، وضعیت تورم نشان‌دهنده فشار بیشتر بر خانوارهای فقیر است. بر اساس داده‌ها، تورم هشت ماهه خانوارهای دهک اول، که نماینده فقیرترین خانوارها است، 22.3 درصد بوده است. این میزان تورم نشان‌دهنده فشار زیاد قیمت‌ها بر سفره خانوارهای فقیر است که سهم بیشتری از درآمدشان را به خرید خوراکی‌ها اختصاص می‌دهند. در مقابل، تورم هشت ماهه دهک دهم که نماینده ثروتمندترین خانوارها است، 20.7 درصد برآورد شده است. این تفاوت نشان می‌دهد که خانوارهای فقیر نسبت به خانوارهای ثروتمند، تورم بیشتری را تجربه کرده‌اند.
این روند به‌ویژه در مورد کالاهای خوراکی به وضوح قابل مشاهده است. طبق گزارش‌ها، خانوارهای فقیر به دلیل افزایش قیمت کالاهای خوراکی فشار بیشتری را در مقایسه با اقلام غیرخوراکی تجربه کرده‌اند. این امر در حالی است که خانوارهای ثروتمند، به دلیل تنوع بیشتر در سبد مصرفی خود، تحت تاثیر تورم اقلام غیرخوراکی و خدمات قرار گرفته‌اند. به عنوان مثال، در آبان 1403، تورم خوراکی‌ها برای دهک اول به 3.6 درصد رسید، در حالی که تورم غیرخوراکی‌ها 2.5 درصد بوده است. این تفاوت در تورم ماهانه بین اقلام خوراکی و غیرخوراکی در حالی است که در گذشته اقلام غیرخوراکی تاثیر بیشتری در افزایش تورم داشتند.
تاثیر تورم در مناطق مختلف کشور
در بررسی‌های دیگر، مشاهده شده است که وضعیت تورم در استان‌های مختلف کشور به‌ویژه در مناطق روستایی و شهری تفاوت‌هایی دارد. در حالی که تورم در استان‌های مختلف، همچون لرستان و کردستان، بالا بوده، در برخی مناطق دیگر کشور مانند اصفهان و خراسان شمالی، نرخ تورم مشابه میانگین کشوری بوده است. با این حال، استان تهران با تورم سالانه 32.4 درصدی، پایین‌تر از میانگین کشوری قرار گرفته و این نشان‌دهنده وضعیت خاص این استان نسبت به سایر مناطق است.
به طور کلی، آمارهای اخیر نشان‌دهنده یک روند صعودی در تورم ماهانه و نقطه به نقطه هستند که بر فشار بر خانوارهای مختلف، به‌ویژه خانوارهای فقیر و ساکنین مناطق روستایی افزوده است. این وضعیت به وضوح نشان می‌دهد که افزایش قیمت‌ها در اقلام خوراکی به ویژه در مناطق روستایی و برای خانوارهای کم‌درآمد، بیشترین تاثیر را داشته است. در این راستا، سیاست‌های اقتصادی و پولی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که فشار تورمی بر دهک‌های پایین کاهش یابد و ثبات اقتصادی در کشور برقرار گردد.