بزرگنمايي:

پیام ویژه - اعتماد /متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
فاطمه لطفی| حالا که پای دونالد ترامپ به کاخ سفید رسیده، لابی‌های نفتی فهرست توصیه‌ها و آرزوهای خود را روی میز این رییس‌جمهور قرار داده‌اند. گفته می‌شود صنعت نفت ایالات متحده پول کلانی را برای کمک به انتخاب ترامپ و سایر جمهوری‌خواهان هزینه کرده و اکنون تحلیلگران بر این باورند فهرست آرزوهای حوزه انرژی این صنعت، تغییر چشمگیری در بسیاری از سیاست‌های اقلیمی و انرژی ایالات‌متحده رقم خواهد زد. برنامه‌ها از هم‌اکنون شروع شده و در اولین اقدام، موسسه نفت امریکا (API) «نقشه راه» انرژی خود را برای دولت ترامپ و کنگره جدید تحت کنترل جمهوری‌خواهان ارایه کرده است. در صدر این فهرست گسترش مناطق حفاری و تغییر قوانین دولت جو بایدن، در مورد انتشار گازهای گلخانه‌ای از خودرو‌ها و قوانین مربوط به صادرات گاز طبیعی جا خوش کرده‌اند. مایک سامرز، رییس و مدیرعامل موسسه نفت امریکا در جدیدترین نشست مطبوعاتی خود، به وضوح پیروزی‌های جمهوری‌خواهان در رقابت‌های ریاست‌جمهوری و کنگره را بدل کرد به دستوری برای توسعه سوخت‌های فسیلی و گفت: «در نوامبر گذشته، انرژی امریکا به رای‌ گذاشته شده بود و انرژی امریکا برنده شد. گام‌های زیادی وجود دارد که دولت ترامپ می‌تواند از روز اول برداشتن‌شان را شروع کند.»
دستور کار دونالد ترامپ در هفته‌های پس از بازگشت به قدرت با قول پایان دادن به لیبرالیسم اجتماعی و آغاز دوره جدیدی از شکوفایی امریکا، به سرعت در حال شکل‌گیری است. بخش بزرگی از این شکوفایی به صورت مستقیم به صنعت نفت این کشور گره خورده است. در همان هفته اول موجی از دستورات اجرایی از کاخ سفید به راه افتاد: سرکوب گسترده مهاجرت غیرقانونی آغاز شد، ایالات‌متحده از سازمان بهداشت جهانی و توافق اقلیمی پاریس خارج شد (البته برای بار دوم)، عفو گسترده‌ای برای آشوبگران متهم به شرکت در حمله 6 ژانویه به ساختمان کنگره امریکا صادر و روند برچیدن برنامه‌های تنوع، برابری و مشارکت فدرال آغاز شد. همراهان ترامپ می‌گویند «به عصر طلایی امریکا خوش آمدید.»
در ایالات‌متحده امروزین وفاداران ترامپ بر رهبری مجلس نمایندگان و سنای تحت کنترل جمهوری‌خواهان تسلط دارند. دادگاه‌های فدرال نیز اکنون مملو از منصوبان ترامپ هستند، ازجمله سه قاضی که ترامپ به دیوان عالی ایالات‌متحده فرستاد تا به بلوک محافظه‌کار، اکثریتی 6 بر 3 بدهد.
بنیان همه این رخدادها در خواب خرگوشی یک سال پیش دموکرات‌ها پایه‌ریزی شده بود. دموکرات‌ها تمام سال گذشته را با این استدلال گذراندند که استیضاح، محکومیت به جنایت، مشکلات حقوقی و تلاش ناموفق برای کن فیکون کردن شکست در انتخابات 2020 ترامپ را به عنوان یک تهدید وجودی برای دموکراسی خواهد شناساند و در نتیجه پیروزی در چنگ‌شان است. اما از صدها دلیلی که پیروزی ترامپ را رقم زد و دموکرات‌ها قادر به دیدنش نبودند، همین نزدیکی صنعت نفت ایالات‌متحده به رهبر جمهوری‌خواهان بود. اگر نگاهی به آمار موسسه نفت امریکا داشته باشیم که می‌گوید صنعت نفت و گاز طبیعی امریکا 10.3 میلیون شغل و نزدیک به 8درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را از آن خود دارد، می‌توان به قدرت این صنعت در اعمال نفوذ به نامزدهای دلخواه‌شان را دریافت. براساس گزارش گروه اوپن‌سکرتز (Open Secrets) که بر امور مالی مبارزات انتخاباتی نظارت دارد، بخش نفت و گاز در چرخه انتخابات 2024 بیشتر از هر انتخابات قبلی به نامزدهای جمهوری‌خواه و محافظه‌کار پول داده است.
داده‌های اوپن‌سکرتز حدود 239 میلیون دلار از کل هزینه‌های سیاسی بخش نفت و گاز را در چرخه انتخابات 2024 نشان می‌دهد که تقریبا نشان‌دهنده افزایش 60 درصدی نسبت به هزینه‌های تبلیغاتی این صنعت در چرخه انتخابات 2020 است. حدود 89درصد از پول این صنعت به گروه‌های جمهوری‌خواه یا محافظه‌کار تعلق یافته است، پولی که عمدتا به شکل «پول نرم» یا هزینه‌های خارجی صرف شده است.
هرچند جو بایدن، رییس‌جمهور اسبق ایالات‌متحده، در کمپین‌های انتخاباتی خود در سال 2020 قول داده بود تولید نفت و گاز این کشور را کاهش دهد تا گام‌هایی برای مقابله با بحران تغییر اقلیم برداشته شود، اما آمارها حاکی از آن است که این قول‌وقرارها در حد همان کمپین‌های انتخاباتی باقی ماند و تولید نفت و گاز ایالات‌متحده اتفاقا در دوره این رییس‌جمهور دموکرات افزایش یافت. اکنون ایالات‌متحده بیش از هر کشور دیگری نفت خام تولید می‌کند.
مایک سامرز اما به همین هم راضی نیست و گفته «ترامپ باید کار خود را با لغو ممنوعیت‌هایی شروع کند که بایدن در مورد مجوزهای جدید حفاری دریایی در صدها میلیون هکتار در امتداد سواحل اقیانوس اطلس، اقیانوس آرام و خلیج فلوریدا برقرار کرده بود.» سامرز معتقد است: اکنون زمان آن فرا رسیده که رویکرد انرژی طرفدارِ امریکا را به لیزینگ فدرال بازگردانیم و به همه‌ نشان دهیم که درهای امریکا به روی سرمایه‌گذاری در انرژی باز است. توضیح اینکه در ایالات‌متحده زمین‌های فدرال برای استخراج نفت و گاز اجاره داده می‌شود و این اجاره یا لیزینگ به صورت پرداخت سالانه تا زمان کشف نفت یا گاز است. اجاره سالانه تحت کلیه اجاره‌نامه‌های نفت و گاز صادر شده از 22 دسامبر 1987، 1.50 دلار در هر جریب (هر جریب معادل 4047 متر مربع) برای پنج سال اول اجاره و 2.00 دلار در هر جریب پس از آن است.
به گفته سامرز موسسه نفت امریکا آماده است در هر دادگاهی دلیل بیاورد که ترامپ صلاحیت لغو ممنوعیت‌های حوزه نفت و گاز بایدن را دارد. با این حال، بسیاری از کارشناسان حقوق محیط‌زیست معتقدند که چنین کاری مستلزم اقدام کنگره است.
فهرست خواسته‌های سامرز به همین‌جا ختم نمی‌شود. او از ترامپ می‌خواهد که ممنوعیت‌های بایدن در صدور مجوز پایانه‌های جدید برای صادرات گاز طبیعی مایع یا LNG را هم لغو کند. اروپا به دنبال کاهش صادرات سوخت روسیه پس از تهاجم این کشور به اوکراین، به مصرف‌کننده بزرگ گاز امریکا تبدیل شده است. این درحالی است که فعالان اقلیمی استدلال می‌کنند که صادرات ال‌ان‌جی باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تضعیف توسعه منابع انرژی پاک‌تر می‌شود و این تنها مشکلی نیست که در حوزه صادرات ال‌ان‌جی وجود دارد؛ برخی مصرف‌کنندگان درباره اینکه چگونه صادرات گاز بر قیمت انرژی داخلی تاثیر می‌گذارد ابراز نگرانی کرده‌اند. در مطالعه‌ای که سپتامبر گذشته منتشر شد، وزارت انرژی ایالات‌متحده اعلام کرد که انتشار سالانه گازهای گلخانه‌ای یک پایانه صادراتی بسیار بزرگ ال‌ان‌جی به خودی خود از انتشار سالانه گازهای گلخانه‌ای 141 کشور جهان در سال 2023 بیشتر است.
بر این اساس، وزارت انرژی ایالات‌متحده مجوز صادرات روزانه 48 میلیارد فوت مکعب، یعنی تقریبا نیمی از تولید فعلی داخلی را صادر کرده است. از این روزانه 48 میلیارد فوت مکعب کل صادرات مجاز، روزانه 14 میلیارد فوت مکعب در حال حاضر فعال است و ایالات‌متحده را به بزرگ‌ترین صادرکننده ال‌ان‌جی در جهان تبدیل می‌کند. اما یک ظرفیت روزانه 12 میلیارد فوت مکعبی دیگر هم در حال ساخت است و انتظار می‌رود تا سال 2030 حجم صادرات فعلی ایالات‌متحده را دو برابر کند و در آن زمان ایالات‌متحده بزرگ‌ترین صادرکننده باقی خواهد ماند و براساس برنامه‌های توسعه‌ای اعلام شده تقریبا 40 درصد از سایر کشورها پیشی خواهد گرفت. 22 میلیارد فوت مکعب دیگر از ظرفیت صادرات توسط وزارت انرژی تایید شده است، اما تصمیم نهایی سرمایه‌گذاری برای شروع ساخت و ساز فعلا تضمین نشده است. در بخش دیگری از این گزارش، وزارت انرژی ایالات‌متحده هشدار داده افزایش صادرات ال‌ان‌جی مصرف‌کنندگان امریکایی را در معرض قیمت‌های بالاتر گاز طبیعی و برق تولیدی آن قرار می‌دهد. ارقامی که وزارت انرژی این کشور منتشر کرده، افزایش سه‌رقمی قیمت انرژی برای مصرف‌کنندگان داخلی است در صورت افزایش میزان صادرات ال‌ان‌جی. اما سامرز در برابر این ارقام استدلال کرده که براساس مطالعه جدید اس‌اند‌پی گلوبال (S&P Global) صنعت ال‌ان‌جی در دهه گذشته بیش از 400 میلیارد دلار به تولید ناخالص داخلی ایالات‌متحده کمک و صدها هزار شغل ایجاد کرده است. موسسه نفت امریکا در ادامه فهرست خواسته‌های خود خواستار پایان دادن به هزینه‌های مربوط به انتشار گاز متان اضافی ناشی از حفاری و انتقال نفت و گاز در دوره بایدن است. متان یک گاز گلخانه‌ای قدرتمند است که در اثر حفاری سوخت‌های فسیلی و نشتی خطوط انتقال گاز در جو منتشر می‌شود. نیوزویک در گزارشی نوشته است فناوری‌های جدید نظارتی، از‌جمله ماهواره‌های حساس جدید، نشت‌هایی را نشان می‌دهند که منجر به افزایش سطح جهانی متان در جو می‌شوند. پایش هوایی تولید نفت و گاز ایالات‌متحده در تابستان گذشته نشان داد که انتشار گاز متان هشت برابر بیشتر از اهدافی است که صنعت نفت این کشور متعهد به آن شده است. پیش‌تر مطالعه‌ای که در مجله آنلاین Frontiers in Science منتشر شد، نشان می‌داد افزایش متان اتمسفر از نرخ رشد پیش‌بینی‌شده پیشی می‌گیرد. سامرز می‌گوید صنعت نفت ایالات‌متحده متعهد به کاهش انتشار متان است اما با هزینه‌هایی که دولت بایدن وضع کرده مخالف است. «ما نگرانی‌های واقعی داریم که با گذشت زمان، تولید این منبع انرژی که بخش عمده‌ای از اقتصاد امریکا را تامین می‌کند، کاهش می‌دهد.»
ارتباط نفت با خودرو
موسسه نفت امریکا توصیه‌هایی هم دارد درباره منبع اصلی مشتریانش یعنی صنعت خودرو. سامرز می‌گوید که دولت ترامپ باید استانداردهای سختگیرانه انتشار گازهای گلخانه‌ای را که آژانس حفاظت از محیط‌زیست در ماه مارس گذشته وضع کرده بود، لغو کند. تحلیلگران بر این باورند چنین پیشنهادی احتمالا در تضاد با برنامه‌های صنعت خودروسازی است که تنها در چند سال گذشته ده‌ها میلیارد دلار برای گذار صنعت به وسایل نقلیه برقی سرمایه‌گذاری کرده است.
جان بوزلا، رییس و مدیرعامل شرکت (اتحاد برای نوآوری خودرو)، اما در مورد قوانین جدید اگزوز خودروها گفته «آینده از آن خودروهای الکتریکی است.» او از رضایت صنعت خودرو می‌گوید از اینکه استانداردهای آلایندگی به شرکت‌های خودروسازی اجازه می‌دهد مسیری پیش رو داشته باشند برای تولید خودروهای برقی در ایالات‌متحده و در عین حال جایگاهی رقابتی در بازارهای جهانی به دست آورند، خودروسازان به این تحول متعهد هستند.
سامرز معتقد است که قوانین انتشار گازهای گلخانه‌ای که خودروسازی را به سمت تولید بیشتر خودروهای برقی سوق می‌دهد برای مصرف‌کنندگان امریکایی منطقی نیست و نمایندگی‌های فروش خودرو که موسسه نفت امریکا نظر آنها را خواسته اصلا راضی نیستند مشتریان‌شان خودروی برقی بخرند.
البته هم موسسه نفت امریکا و هم صنعت خودروسازی این کشور با برنامه‌های تهاجمی ایالت کالیفرنیا درباره خودروهای برقی هم مخالف هستند. براساس این برنامه، فروش‌ جدید خودروهای گازسوز معمولی تا سال 2035 متوقف خواهد شد. با وجود این سیاست‌های خصمانه اقلیمی، موسسه نفت ایالات‌متحده به ترامپ پیشنهاد نکرده بود از معاهده اقلیمی پاریس خارج شود. برعکس سامرز معتقد است «اینکه ایالات‌متحده در توافقنامه اقلیمی پاریس باقی بماند یا خیر، ربطی به تمرکز صنعت بر ادامه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای نخواهد داشت.» در ماه نوامبر، دارن وودز، مدیرعامل اکسون موبیل هم در مذاکرات سالانه اقلیمی سازمان ملل در باکو آذربایجان، (کاپ 29) به ترامپ توصیه کرده بود دیگر امریکا را از توافق پاریس خارج نکند و در مصاحبه با وال‌استریت ژورنال گفت که چنین تغییر سیاستی برای تجارت بد است زیرا عدم اطمینان شدید ایجاد می‌کند و البته ترامپ به هیچ کدام از این توصیه‌ها عمل نکرد.
«مته عزیزم مته! حفاری کن عزیزم!»
«مته عزیزم، مته!» شعار انتخاباتی جمهوری‌خواهان در سال 2008 بود که نشان‌دهند تاکید این حزب بر حفاری‌های نفت و گاز بود. همین شعار را ترامپ در سال 2024 وام گرفت. یک روز پس از پیروزی دونالد ترامپ سهام شرکت‌های بخش انرژی رشد کرد و «بخش انتخاب انرژی صندوق اسپایدر SPDR » که نماینده سهام انرژی در S&P 500 است، نزدیک به 4درصد صعود کرد. در مقابل، سهام شرکت‌های انرژی‌های تجدیدپذیر با کاهش بیش از 10درصدی ارزش سهام غول خورشیدی ایالات‌متحده First Solar مواجه شدند. ترامپ بارها گفته بود که امریکا نسبت به کشورهایی چون عربستان‌سعودی و روسیه «طلای مایع» بیشتری دارد و باید تغییرات قابل‌توجهی در سیاست‌های خود برای افزایش بیشتر تولید سوخت‌های فسیلی اعمال کند. نشریه پالیتیکو هم پیش‌تر گزارش داده بود که برخی پیشنهاد کرده‌اند که دفتر برنامه‌های وام وزارت انرژی و بخش‌های آژانس حفاظت از محیط‌زیست که بر فعالیت‌های مرتبط با اقلیم متمرکز شده‌اند حذف شود. براساس گزارش نشریه نیوزویک، انتخاب‌های ترامپ برای رهبری پست‌های کلیدی انرژی و محیط‌زیست نشان می‌دهد که احتمالا با بسیاری از بخش‌های برنامه انرژی موسسه نفت امریکا هماهنگ هستند. انتخاب ترامپ برای وزیر انرژی، کریس رایت، مدیرعامل شرکت حفاری «لیبرتی انرژی» و از مدافعان سرسخت فرکینگ و توسعه نفت و گاز است. لی زلدین، نماینده سابق جمهوری‌خواه از نیویورک، گزینه ترامپ برای رهبری آژانس حفاظت محیط‌زیست ایالات‌متحده است. آمار جالب‌توجهی درباره زلدین وجود دارد. سازمان غیرانتفاعی زیست محیطی «لیگ رای‌دهندگان حفاظت از محیط‌زیست» می‌گوید که زلدین در زمان حضورش در مجلس نمایندگان تنها در 14‌درصد رای‌گیری‌ها به حمایت از محیط‌زیست رای مثبت داده و با طرح‌های عمده اقلیمی مخالفت کرده است. داگ بورگوم، فرماندار سابق داکوتای شمالی، هم منتخب ترامپ برای وزارت کشور است؛ او یکی از مدیران سابق شرکت نرم‌افزاری است که در سال 2024 حتی برای ریاست‌جمهوری هم خیز برداشت. بورگوم می‌گوید «یک چرخش 180 درجه‌ای از سیاست‌های دولت بایدن در مورد انرژی چیزی است که صنعت نفت امریکا به دنبال آن است.» کارولین لیویتِ سخنگو هم به صراحت گفته است که سوخت‌های فسیلی تمرکز اصلی دولت ترامپ خواهد بود. لیویت اطمینان داده بود که «امریکایی‌هایی که به رییس‌جمهور ترامپ دستور افزایش حفاری و کاهش قیمت بنزین را دادند! مطمئن باشند جو بایدن شکست خواهد خورد و «ما حفاری خواهیم کرد، عزیزم، حفاری خواهیم کرد.»»